SON XƏBƏRLƏR

İRAN İRQÇİLİYİNƏ QARŞI GÜNEY AZƏRBAYCANIN MAY 2006 KÜTLƏ ETİRAZLARININ İKİNCİ İLDÖNÜMÜ

2021.10.20, 07:36
İRAN İRQÇİLİYİNƏ QARŞI GÜNEY AZƏRBAYCANIN MAY 2006 KÜTLƏ ETİRAZLARININ İKİNCİ İLDÖNÜMÜ

Gunaz.tv
Say (No.): 494/ 2008 Tarix (Date): 10 İyun 2008 BMT, İnsan Haqları üzrə Ali Komissarlıq, Cənəvrə Lütfən bu qeydiyyatı aşağıdakı qruplara çatdırın: Sağlamlıq Haqqı üzrə Özəl Raportera catdırasınız. Eləcə də bu qruplara da dəxli var: · Öz-xoşuna Tutuqlanma üzrə Çalışan Qrup · Bəyan və Fikir Sərbəstliyinin İrəliləyişi və Qorunması üzrə Özəl Raporter · Çağdaş irqçilik, irqi ayrı-səçkilik və yadd-ellilərə qarşı qatlaşmazlıq üzrə Özəl Raportər · Milli Azlıqlar üzrə Müstəqil Mütəxəssis · Qazıların və Vəkillərin bağımsızlığı üzrə Özəl Raportər Üzü Dyke bəy, və Xanım Harrison, Amnesty International, London Habelə İnsan Haqlarını Gözətən və İnsan Haqlarına Qulluqçu Sayın cənablar DURUM DƏYƏRLƏNDİRMƏSİ : İRAN İRQÇİLİYİNƏ QARŞI GÜNEY AZƏRBAYCANIN MAY 2006 KÜTLƏ ETİRAZLARININ İKİNCİ İLDÖNÜMÜ İran irqçiliyinə qarşı May 2006 xalq Etirazlarının ikinci ildönümü ilə əlaqədar Güney Azərbaycanda gedən durum haqda sizi bilgiləndirmə niyyəti ilə bu durum qeydini (breifing note) hüzurlarınıza sunuruq. İkinci ildönüm ilə əlaqədar Amnesty Internationalın buraxdığı Təcili Aksia (MDE 13/078/2008, http://www.amnesty.org/en/library/info/MDE13/078/2008/en) öz əlavələrimizi artıraraq, diqqətinizi bir neçə qonuya və Genəl İlətişmə 2-dən (Say: 487/2008, tarix: 25 Fevral 2008) bəri gəlişən olaylara yönəltmək istərdik. Bu qonular üzrə, imkan daxilində sizə detaylı bilgi göndərmək niyyətindəyik. İranın Güney Azərbaycana etdikləri hökümət tərzi barədə sizə ardıcıl bilgi göndərmişik ki, bu hökm-sürmə tam sömürgəçilik tiplidir, necə ki burada camaatın səsinə qulaq-asan belə bir yetgili yoxdur. Misal üçün 30 nəfərə dək Güney Azərbaycanlı fərdlərin “bəsici” qüvvələr tərəfindən qanun ötəsində qətlə məruz olmalarını yazmışıq (Say: 344/2006, Tarix 28 İyun 2006) və üstəlik bu barədə Güney Azərbaycan millətinin tələbini sizə çatdırmışıq ki, dövlət bu xüsusda sorğu aparsın (Say: 420/2006, Tarix 4 Dekabr 2006). Qətlə məruzların ikisinin adı Hüseyn Fəthipir və Tovhid Azəriyyun idilər. İndi iki il sonra aldığımız özəl bilgilər və bəzi raportlara görə (http://www.oyrenci.com/News.aspx?newsId=2983) onların qardaşları (Rəhim və Əsgər Fəthipir və Hüseyn Azəriyyun) Sulduzda Özəl Qoruqçu vahidləri tərəfindən ümumun göz qabağında kötəyə məruz olandan sonra tutuqlanmışlar. Bu əməliyyat Yüzbaşı Eynulla Novruzpur tərəfindən yürüdülmüş. Raportlara görə onlar iki gündən sonra zəmanət qarşılığında buraxılmışlar. Bunu demək istəyirik ki, İran yetgililərin bu sayaqda hərəkətləri özbaşınalıq, qəzəb və ötkəm ilə davranmalrını yada salır və təəssüflə bu yardımsız insanlar Güney Azərbaycan millətinin müqəddəratını və nə durumda olduğunu təmsil edirlər. Bu olayın arxa-planına diqqət lazımdir ki, dinc-inamlı Güney Azərbaycan milləti May 2006 Kütlə Etirazlarının ikinci ildönümün uğrunda gedən hazırlıqlar edirdi, lakin İran yetgililəri inadlı hərbi qüvvələr vasitəsi və müstəmləkəçilik əhval-ruhiyyəsi ilə Azərbaycan fəzasını doldurdular və Güney Azərbaycan millətinin insan və milli haqlarının tapdadılar. Bu qısqının (repressiya) da bahası ağır oldu və yüzlərcə fərdlər və fəallar ildönümü günləri ərzində yaxalandılar və Azərbaycanın həm bölgə mərkəzləri sayılan Urmu, Zəngan, Ərdəbil və Təbrizdə bu əməliyyat yürüdüldü və həmdə onların peyk şəhərləri Sulduz, Qoşaçay, Xoy və başqalarında. Hələ də çoxları itgindir və onlardan hələ də bir soraq yoxdur. Ancaq öyrənçilər çoxlu şəhərlərdə bu boğuntulu şəraitə baxmayaraq səslərini çıxarda bildilər, özəllik ilə Həmədan və Təbrizdə. İldönümü ilə əlaqədar, İran yetgililəri yürüdəcək basqılarını adlım fəallara qarşı düzənlədi və güvənli özəl xəbərlər və hüquq müdafiəçilərin raportlarına əsasən (http://www.savalansesi.com/2008/05/blog-post_909.html) bu qapalı mühakimələr Tehranda Şobə 105 İnqilab məhkəməsində aparılmış ki, mühakiməyə məruzlar bunlar idi: Abdulla Abbasi Cavan, Behruz Səfəri, xanım. Leyla Səfəri, Əlirza Mətinpur, Cəlil Qənilu, Yaqub Mərəndli, Məhəmməd Nüsrəti, Mir Qasım Seyyidin zade, Saleh Kamrani, Səid Mətinpur və Dr Məhəmməd Əli Heydəri. Bunların çoxusu üçün sizə İlətişmələr təqdim etmişik, nə isə onların zəmanət ilə buraxılmaları barədə imkanlarımızın azlığı üçün hələ də ilətişmə hazırlaya bilməmişik. Bəllidir ki, bu mühakimələr bu fəalları qadaqda saxlamaq üçün idi və elə bu hesab ilə yüzlər tanınmış fəallar da Urmu, Təbriz, Zəngan və Ərdəbildə məhkəmələrə çağrılıb və ildönümündə iştirak etməmək üçün onlara hökm verilmişdir. İran yetgililərin öz-xoşuna əməlləri Güney Azərbaycanlı öyrənçilərinə də yürüdüldü və bu da fərqli metodlarla oldu, misal üçün: kurslardan daimi yaxud ötəri məhrum olunma, sınaqlardan (imtahan) məhrum olunma, dərgi yayımlama imtiyazların ləğv etmə. İmkan daxilində Güney Azərbaycan öyrənçilərinin üzərinə gətirilən müsibətlər barədə sizə bir yetgin raport hazırlamaq niyyətindəyik. İran yetgililəri tərəfindən ikinci ildönümə qarşı yürüdülən başqa bir hərəkəti də qeyd etmək lazımdır ki, bu da Güney Azərbaycan üzərinə sırılan bilgi qıtlığı idi. Buna baxmayaraq, Güney Azərbaycan fəalları bu çəkilən pərdələri yırta bildilər və içəridə gedən haqsızlıqlar bir-bə-bir İnternetdə üzə çıxdı. Təəssüflə şəraitdən asılı olaraq, xəbərlər detay baxımından bir az seyrək idilər və ümid edirik ki, tutuqlu qalan şəxslər haqqında ətraflı məlumat ələ gəlsin. Nə isə, iran ( Fars) mərkəzli müxalifət qruplarının davranışlarını da diqqətinizə çatdırmalıyıq ki, bunlar istər ölkə içərisində istərsə də eşiyində, hakimiyyət ilə sükutda məhz uyuşuq durumda bulundular. Bu bir kəskin sənəddir ki, İranda qeyri-fars millətlər İran insan haqları qurumlarında da dışlanmışlar və qeyri-farsların müdafiəsi yalnız sizin öhdəliyinizdə olan mandatlar ilə sağlana bilər. Ən sonda da bunu qeyd etmək istərdik ki, Genəl İlətişmə 2-dən bəri (Say: 487/2008, tarix 25 Fevral 2008), çoxlu fəallar öz-xoşuna tutuqlanmışlar. Çalışırıq ki, onların haqqında ən azı bir genəl ilətişmə hazırlayaq. Ümid edirik ki, hər fürsətdə siz güney Azərbaycan millətinin insan və milli haqlarını müdafiə edəcəksiniz. Hörmətlə Böyük Rəsuloğlu Dünya Azərbaycanlılarının Haqlarını Müdafiə Komitəsinin sədri Say (No.): 494/ 2008 Tarix (Date): 10 June 2008 The Office of High Commissioner for Human Rights, Geneva Please circulate this Briefing Note to the following: · Working Group on arbitrary detention (also for Fair Trials); · Special Rapporteur on the promotion and protection of the right to freedom of opinion and expression · Special Rapporteur on contemporary forms of racism, racial discrimination, xenophobia and intolerance · The Independent Expert on Minority Issues · Special Rapporteur on the independence of judges; CC Mr Dyke and Mrs. Harrison, Amnesty International, London Also: Human Rights Watch and Human Rights Server Dear sir/madam, Briefing Note: SECOND ANNIVERSARY OF THE MAY 2006 MASS PROTESTS IN SOUTHERN AZERBAIJAN AGAINST IRANIAN RACISM This is a Briefing Note to keep you informed of the ongoing situation of Southern Azerbaijan in relation to the second anniversary of the May 2006 Mass Protests against the Iranian racist policies. Building on the strength of the Urgent Action by Amnesty International on the second Anniversary (MDE 13/078/2008, http://www.amnesty.org/en/library/info/MDE13/078/2008/en), we would like to draw your attention to a number of further issues related to the anniversary and to the events since our General Communication 2 (Ref.: 487/2008 on 25 February 2008). We hope to provide you with detailed information on each of these issues as soon as our resources allow us. We have consistently provided you evidence that the Iranian governance in Southern Azerbaijan is tantamount to an arbitrary rule, reminiscent of colonialism, as there is no authority to hear the voice of Southern Azerbaijanis. For instance, we informed you of up to 30 Southern Azerbaijani individuals were extra-judicially killed by the Iranian militia (Ref.: 344/2006 on 28 June 2006); and have reported that the nation of Azerbaijan demands an enquiry on these killings (e.g. Ref.: 420/2006 on 4 December 2006). Two of these victims in May 2006 were Huseyn Fethi-pur and Tovhid Azeriyyun but two years on, according to the reports (http://www.oyrenci.com/News.aspx?newsId=2983) their brothers (Rehim and Esger Fethipur and Husein Azeriyyun) were badly beaten up in an unprovoked manner by Special Guard units of the Iranian authorities under supervision of Lieutenant Eynollah Novruzpour (عین الله نوروزپو) in public at the hometown of the victims, Sulduz. They were reportedly transferred to a detention facility in Sulduz and were released on bail after two days. The point is that, the manner in which these victims were treated would be reminiscent of colonial rules by rage and as such they portray the fate of the nation of Southern Azerbaijan. This incident is against the background, where the peace-loving nation of Southern Azerbaijan were preparing to mark the second Anniversary of May 2006 Mass Protests but the Iranian authorities militarised Southern Azerbaijan, reminiscent of colonial rules and repressed the anniversary by violating the human and national rights of the nation of Southern Azerbaijan. This repression too came at the expense of arresting more than 100 individuals and activists before, during or after the anniversary on 21 May in each of provincial Azerbaijani capital cities of Urmu, Erdebil, Zengan and Tebriz and their satellite cities of Sulduz, Qoshachay, Khoy, and many other cities and towns of Southern Azerbaijan. Many have been held incommunicado and still remained unaccounted. Students were active and in Hemedan, Tebriz and other cities, where they managed to stage gatherings. At the onset of the repression, the Iranian authorities staged a trial of prominent activists (http://www.savalansesi.com/2008/05/blog-post_909.html) in the Revolutionary Court, Branch 105 in Tehran on 9 May 2008. The trial was held in a close session and was brought against Abdulla Abbasi Javan, Behruz Seferi, Mrs. Leyla Seferi, Elirza Metinpur, jelil Qenilu, Yaqub Merendli, Mehemmed Nusreti, Mir Qasim Seyyidin zade, Saleh Kamrani, Seid Metinpur and Dr Mehemmed Eli Heyderi. We have presented Communications on most of these individuals, although have not updated when they were released on bail due to our limited resources. It is clear that this trial was to gag these activists and on a similar note hundreds were summoned in Urmu, Tebriz Zengan and Erdebil seeking written note for not to take part in the oncoming anniversary. The arbitrary acts of the Iranian authorities also included an all round suppression of Southern Azerbaijani students in various forms, including their temporary or permanent expulsion, deprivation from taking part in the examination, removing their publication licences. Resources allowing, we endeavour to prepare a full report on the suppression of Southern Azerbaijani students by the Iranian authorities. Another act of the Iranian authorities against the marking of the anniversary of the May 2006 Mass Protests was the massive blackout of the news on the ongoing repression through disinformation. Although Southern Azerbaijani activists broke this blackout and published in the Internet various accounts of the news as they rolled out, we are still hoping to establish detailed account on the detainees. We also wish to bring to your attention that the Iranian centric opposition groups, inside or outside the country, showed to be in unison with their government by resorting to silence. This is effective evidence that non-Farsi speaking nations within Iran are excluded by the Iranian-centric organisations and the defence of these nations are only within your mandates. Finally, since our General Communication2 on (Ref.: 487/2008 on 25 February 2008), there has been many activist suffering arbitrary detentions and we are aim to compile another general communication to keep you informed of violation of their human rights. We trust that you will defend the national and human rights of the nation of Southern Azerbaijan, in every opportunity. Yours faithfully, Boyuk Resuloglu The Committee for the Defence of the Rights of World Azerbaijanis http://www.azadtribun.net/x19107.htm

SEÇİLMİŞ XƏBƏRLƏR

Çox oxunanlar