Lermontov dostu Rayevskiyə Qafqazdan göndərdiyi məktubda yazırdı ki, Avropada fransız dilini bilmək nə qədər vacibdirsə, Qafqazda, ümumən Asiyada Azərbaycan dilini bilmək də bir o qədər əhəmiyyətlidir.

Lermontovun yaşca böyük müasiri Bestujev-Marlinski də eyni fikri söyləyərək vurğulayırdı ki, fransız dilini bilərək bütün Avropanı gəzib dolaşmaq mümkün olduğu kimi, Azərbaycan dilini bilməklə bütün Qafqazı gəzmək olar.

Azərbaycan dilinin Cənubi və ümumilikdə Qafqazda üstünlüyü 17-ci əsrə qədər davam etdi. Belə ki, 18 və 19-cu əsrlər də daxil olmaqla, Rusiya Qafqazı zəbt etməyə başladı. Bununla da regionda azərbaycan türkcəsinə maraq azaldı…

Milli Məclisin deputatı, akademik Nizami Cəfərov Modern.az-a açıqlamasında bildirib ki, yeni dövür və tələbləri başqadır.

Onun sözlərinə görə, bu gün regionda Azərbaycan dilinin nüfuzu güclənir:

“Rus dili də müəyyən həddə qədər özünü qoruyub saxlayır. Azərbaycanın regionda nüfuzu artdıqca, azərbaycan dilinə maraq da artır. Bu gün regionda 3 dil mübarizə aparır: azərbaycan, rus və ingilis dilləri. Qafqazda gürcü və erməni dillərinə qarşı heç vaxt maraq olmayıb. Azərbaycan dilinin üstünlüyü ondadır ki, yerli dildir. İngilis dili isə beynəlxalq dil kimi nüfuzludur. Rus dili yerli dil deyil. 

Sadəcə tarixi ənənəsi olan, sovet dövründən qalan, Rusiyanın təsiri ilə regionda Azərbaycan dilini sıxışdıran bir dildir”.

Akademik bildirib ki, 44 günlük Vətən müharibəsində Azərbaycanın qələbəsi həm regionda söz sahibi olmağımıza, həm də dilimizin gələcəkdə yenidən öz qüdrətini bərpa etməsinə dəstək oldu:

“Demək olar ki, Azərbaycan dilinin regionda möhkəmlənməsi üçün proses artıq başlayıb. Ermənistan Qarabağı zəbt edəndə belə, regionda ermənin dilinin nüfuzu təbbi ki, artmadı. Sadəcə süni şəkildə ermənilərin “məğlubedilməzliyi” obrazı yaradılmışdı. 

Bu obrazın süni şəkildə yaradıldığı hər kəsə məlum idi və elə ona görə də heç kim erməni dilini öyrənməyə maraq göstərmədi”.

“Azəbaycanın regionda və dünyadakı uğuru dilimizə ona görə maraq yaratdı ki, bu bizim təbii haqqımızdır. Elə ermənilərin özü uzun müddət azərbaycanca danışıblar. Hətta məclislərində belə azərbaycan dilində dastan deyiblər. Külli miqdarda belə faktlar var”, - deyə akademik bildirib. (modern.az)

Ayxan