GUNAZ.TV
صدای آزادی آذربایجان جنوبی
جلوگیری از رساندن داروهای کریم اسماعیل زاده فعال آذربایجانی محبوس در زندان تبریز
توزیع ونصب تراکت با عنوان «بیرلَشک» در تبریز
یک مقام آمریکایی: سایت راداری پدافند هوایی تاسیسات نطنز هدف سه موشک اسرائیل قرار گرفت
اعتراض هواداران تراکتور آذربایجان به بازیکنان و مالک باشگاه
«شهرام داداشی» فعال آذربایجانی بر اثر تصادف در جاده آذرشهر-تبریز مجروح شد
انفجار مهیب در پایگاه حشد الشعبی در جنوب بغداد؛ سنتکام: آمریکا حملهای انجام نداده است
سولدوز سویقیریمی اونودولماز؛ حضور تعدادی از فعالین مدنی بر مزار جانباختگان وقایع فروردین ۱۳۵۸
وضع تحریمهای جدید علیه نفت ایران
ارمنستان با برگرداندن ۴ روستای اشغالی به آذربایجان موافقت کرد
از محل انفجار بامداد جمعه در اصفهان چه میدانیم
ایتالیا: اسرائیل در داخل ایران عملیات پهپادی انجام داد
مقام اسرائیلی: به 9 هدف وابسته به سپاه حمله کردیم
امتناع ارتش اسرائیل از اظهار نظر در مورد حمله به ایران
صدای انفجار در تبریز؛ خبرگزاری حکومتی فارس: ناشی از شلیک پدافند هوایی بوده
خبرگزاری بلومبرگ: مقامهای اسرائیلی حمله به ایران را به آمریکا خبر داده بودند
حمله اسرائیل به ایران؛ رسانههای حکومتی در تلاش برای عادی نشان دادن شرایط ایران
اسرائیل چندین منطقه از ایران را هدف قرار داد
پرویز سیابی گرجان فعال ۷۷ ساله آذربایجانی مبحوس در زندان اردبیل به مرخصی اعزام شد
کشتی جاسوسی ایران از بیم حمله اسرائیل دریای سرخ را ترک کرد
آمریکا و بریتانیا تحریمهای شدیدی علیه صنایع پهپادی و موشکی ایران اعمال کردند
استراتژی پاسخ اسرائیل به حمله ایران
تاکید «گروه هفت» بر هماهنگی بیشتر برای اعمال تحریم علیه ایران
گردشگری ترکیه؛ 60 میلیون گردشگر و 60 میلیارد دلار درآمد
فیزیکدان ترک جایزه بزرگ هاروارد را گرفت
حمله هوادار گروههای تروریستی کُردی به مجری اورمیهای به دلیل گفتن «یاشاسین آذربایجان»
کریم فیاضی فعال ملی آذربایجان بر اثر تصادف اتوبوس در گردنه حیران جان باخت
ودود اسدی فعال ملی آذربایجان به دادسرای اوین تهران احضار شد
تجمع اعتراضی مالباختگان خودرویی قزوین مقابل نهاد ریاست جمهوری در تهران
سعید مینایی به شعبه ۵ بازپرسی دادسرای اوین احضار شد
آلمان، فرانسه و آمریکا در صدر واردکنندگان قطعات خودرو و لوازم یدکی از ترکیه
بایدن: در صورت تشدید حملات ایران به اسرائیل، احتمالا آمریکا مداخله میکند
همکلاسی سابق پوتین به ریاست دیوان عالی روسیه رسید
پرزیدنت علی اف تفاهمنامه تاسیس دانشگاه آذربایجان-ترکیه را تصویب کرد
خروج کامل نیروهای حافظ صلح روسیه از قاراباغ
در اقدامی بیسابقه؛ سفیر سوئیس در تهران توسط سپاه احضار شد
بازداشت و انتقال «کریم اسماعیل زاده» به زندان تبریز
ادعای سازمان محیطزیست: وضعیت دریاچه اورمیه خوب است
وزیر خارجه بریتانیا: اسرائیل تصمیم گرفته است به ایران پاسخ دهد
برگزاری اولین جشنواره بزرگ فیلم مسلمانان بدون ایران
یونان: در ساخت پهپاد از ترکیه عقب ماندیم
آخوندهای حوزههای علمیه تبریز: زنان حق ندارند به ورزشگاه سهند بروند
احضار آیدین محمدی و سالار طاهرافشار به دادسرای اوین
استقبال شهروندان آذربایجان جنوبی از «فولیا اؤزتورک»؛ عبدالله آغار: ترکهای آذربایجان جنوبی در قلب ما جا دارند
گوناز تی وی: استاد دانشگاه تبریز با تشریح ویژگیهای زمین شناختی سطح دریاچه اورمیه گفت: «پل میانگذر موجب تداوم نشست سطح دریاچه می شود.»
جعفر شریفی؛ استاد رسوب شناسی دانشگاه تبریز، در خصوص تاثیر میانگذر بر روی وضعیت بحرانی دریاچه اورمیه گفت: «میان گذر از خطرناکترین مکانهای دریاچه در گودال لجنی و بین دو گسل اصلی ایجاد شده است.»
جعفر شریفی در ادامه تاکید دارد: «در زیر آن نیز حدود 150 تا 200 متر لجن یا رس قرار دارد که این امر موجب تداوم نشست سطح دریاچه در این محل شده است.»
مشروح گفتگوی استاد رسوب شناسی دانشگاه تبریز با «ایسنا» در شنبه (19 خرداد 1397) به شرح ذیل است:
بر اساس گزارشات محققان، دریاچه اورمیه باقی مانده دریای مدیترانه بوده اما از دیدگاه تکتونیک برخی بر این باورند که دریاچه در قسمتی از پهنه خرد شده بین صفحات عربستان، ایران و ترکیه قرار گرفته است؛ در اصل نسبت به داده های زمین شناسی، خاورمیانه از دوره اواخر میوسن در فاز مسینین از زیر آب خارج شده است؛ مطالعات تاریخ زمین شناسی دریاچه اورمیه از طریق رسوبات قدیمی و فسیلهای یافت شده از جمله در حوضه شمال کمربند اورمیه- دختر نشان میدهد که تشکیل دریاچه نیز در دوره بعد از میوسن اتفاق افتاده است.
این دریاچه زمانی آب شیرین بوده و بعدها تحت تأثیر فرآیندهای تکتونیکی و به صورت مرحلهای و تناوبی از دریای اصلی جدا شده است. تحقیقات زمین شناسی نشان میدهد که نوسانات شرایط جغرافیایی، دریاچههای بین قارهای را کنترل میکند و این عمل همواره در طبیعت بوده و در دریاچه نیز تکرار شده، به طوری که آثار این نوسانات در رسوبات نیز مشهود است؛ همچنین گفته شده که دریاچه اورمیه در دوره پلیو-پلیستوسن تا تبریز و مراغه گسترش داشته است.
مطالعات رسوبات دریاچه اورمیه حاکی از پایین رفتن سطح آب آن در گذشته نیز دارد. درز و شکافهای طویل در سطح رسوبات به عمق بیش از نیم متر ایجاد شدهاند که موجب اکسیداسیون سطح رسوبات نیز شده است؛ شکافهای طویلی در رسوبات داخل دریاچه در سال 1382 مشاهده شده است که آثار آن در رسوبات قدیمی دریاچه در منطقه ممقان نیز وجود دارد که حکایت از این دارد که این شکافها چندین میلیون سال پیش نیز بودهاند.
مشاهده شکافهای پر شده از اکسید آهن قرمز رنگ در شمال ممقان نشان از شرایط اکسیداسیون شدید در آن دوره دارد. زمان هایی که در گذشته دریاچه تا حدی به سمت خشک شدن پیش رفته است رسوبات ژیپس ته نشین شده اما هیچ گاه به طور کامل خشک نشده است؛ فازهای رسوبی مختلفی در روند دریاچه اورمیه تشکیل شدهاند که به آن " ox eye " یا چشم گاوی گفته میشود و به ترتیب شامل تناوب رسوبات آواری، آهک، دولومیت، ژیپس، نمک، و نمکهای پتاسیم و منیزیم است.
نمکزایی اکنون نیز ادامه داشته و به دلیل ورود آب و تکرار خشکیزایی نوساناتی بین فازهای نمک و نمک پتاسیم و منیزیم دیده میشود که املاح مضری نیز به همراه آن ها تشکیل شده است، همچنین موجودات دریاچه در فاز ژیپس از بین رفتهاند و تنها موجودات باقی مانده در دریاچه، آرتمیا و جلبک تک سلولی است.
دریاچه اورمیه یک دریاچه تکتونیک است. به جهت قرارگیری بین نیروی مزدوج حاصل از گسل فعال تبریز از شرق و گسل فعال اورمیه ازغرب، گودال اورمیه توسط این دو گسل کنترل می شود. همچنین نیروی مزدوج دو گسل اصلی، منجر به ایجاد چهار گسل شده است که شامل گسل موازی با گسل اصلی که عمق دریاچه را تعیین میکند؛ گسل عمود بر گسل اصلی و همچنین گسل مایل که ارتباط بین آب دریاچه با آرتزینهای اطراف دریاچه را برقرار میکنند؛ و گسل شکافی یا S شکل که از آن مواد مذاب و آتشفشانی بیرون آمده که "جزیره اسلامی" و "زنبیل داغی" از جمله جزایر آتشفشانی تشکیل شده، هستند.
ارتباط بین آب دریاچه و آرتزین ها از طریق گسلهای عمود و مایل و حرکت این گسلهاست، نه بافت خاک. تعداد 102 جزیره در دریاچه تعریف شده است که حاصل گسلهای عمودی و طولی بوده و از حرکت گسلهای بخش هورست یا بالاراندگی، جزیره و از حرکت گسلهای بخش گرابن یا پایین افتادگی، دریاچه تشکیل شده است؛ برخی از این جزایر، آتشفشانی بوده و برخی نیز از رسوبات میوسن و کرتاسه تشکیل شدهاند که از نظر بافت و سن متفاوت بوده و در ارتباط با حرکت گسلها هستند.
پل میان گذر دریاچه اورمیه باید به طور کامل از محل فعلی خود برداشته شود
شرایط جغرافیایی، میزان بارندگی پایین، سدسازی در اطراف دریاچه، احداث پل میان گذر و مصرف غیر اصولی آب در کشاورزی از عوامل مهم در خشکی دریاچه هستند. شرایط جغرافیایی و اقلیمی در گذشته نیز گاهی مناسب و گاهی نامناسب بوده است؛ اگر دریاچه به دست انسان تخریب نشود در هر شرایطی قادر به کنترل خود هست، همانطور که دریاچه در گذشته چند بار تا خشکی پیش رفته و دوباره احیا شده است.
آب های زیرزمینی و سطحی توسط سدها کنترل میشود که ایجاد سدهای بی رویه نه تنها موجب خالی شدن آرتزینها از طریق کشاورزی میشود، بلکه آب دریاچه نیز تقویت نمی شود. از طرف دیگر، پل میان گذر از عمل فرایند چرخش آب در داخل دریاچه اورمیه جلوگیری میکند و باعث میشود تا آب ورودی به دریاچه دوباره تبخیر شده و نمک زایی صورت گیرد که در این صورت موجب افزایش سرعت فرآیند خشکی دریاچه میشود.
پل میان گذر در خطرناکترین مکان دریاچه در گودال لجنی و بین دو گسل اصلی ایجاد شده است و در زیر آن نیز حدود 150 تا 200 متر لجن یا رس قرار دارد که این موجب تداوم نشست سطح دریاچه در این محل شده است. در چنین شرایطی به جای ایجاد پل در این مکان و پر کردن محل آن با سنگ بهتر بود که پل میان گذر با یک کیلومتر فاصله و از سمت گمیچی رد میشد تا منجر به این مشکل و تخریب دریاچه نمیشد.
بر این اساس، پل باید به طور کامل از محل فعلی خود برداشته شود، به این دلیل که سطح دریاچه در این قسمت در حال نشست بوده و در آینده میتواند برای پل زیان بار باشد و همچنین با این عمل جریانهای چرخشی آب دریاچه به حالت طبیعی خود بر میگردد.
آرتزینهای اطراف دریاچه بزرگترین منابع تجمع آب هستند. از صوفیان تا سلماس حدود 80 کیلومتر آرتزین با عمق 400 متر وجود دارد که میتوانستیم میلیاردها مکعب آب را در آن ها ذخیره کنیم.
ایجاد سد نیز نتوانسته آب را به خوبی ذخیره کند. تمام این اعمال نادرست در نهایت سبب افزایش تبخیر آب دریاچه شده است، بخصوص که مصرف غیراصولی آب در کشاورزی، ایجاد سد در مسیر رودخانههای منطقه و استفاده نادرست آب از چاهها منجر به خالی شدن آب آرتزینها و همچنین حرکت آب دریاچه به داخل چاهها و در نتیجه آلودگی آنها میشود.
دشت بزرگ تبریز و دریاچه در صورت خشک شدن، منابع اصلی ریزگرد هستند اما میتوان از نظر زمانی و مکانی از بروز آن پیشگیری کرد. فقدان پوشش گیاهی و کشاورزی در منطقه و همچنین خشکی دریاچه سبب تولید ریزگردها شده است که انواع مشکلات آب و هوایی، زیست محیطی، اکوسیستم، اجتماعی و اقتصادی را به وجود خواهد آورد.
علفهای خودزا در سطح دشت دریاچه و دشت تبریز قادرند نمک و ژیپس رسوبات را تجزیه و متلاشی کرده و توسط آبهای سطحی شسته شده و از محیط دور شوند، بر این اساس میتوان آنها را در دریاچه پیشرفت داد.
کانی شناسی، ژئوشیمیایی، ساخت و بافتهای رسوبی دریاچه قابلیت تولید ریزگرد را دارند. انواع ساختهای تی پی، تپههای گلی، درز و شکافها، سطحها و حوضچههای نمکی موجود در دشت دریاچه و دشت تبریز مواد اولیه ریز گرد محسوب میشوند؛ تی پی استراکچر به صورت فضای خالی زیر یک لایه نازک از نمک است که در اثر تجزیه، ریزگرد و ژیپس - نمک تولید میکند.
ذرات ژیپس- نمک ریزگردها از نظر ژئوشیمیایی و شکل متفاوت بوده و مطالعات الکترومیکروسکوپی که بر روی این ذرات انجام دادهایم نشان میدهد که ریزگردها از نظر فیزیکوشیمیایی بسیار مضر و خطرناک هستند به طوری که داخل لایه نازک نمک، یک لایه از انواع مواد سمی وجود دارد و این ذرات نمک به دلیل وزن مخصوص کم و اشکال سوزنی، ورقهای، و دوکی شکل میتوانند به آسانی در هوا به حرکت در آمده و مسافت زیادی را حمل شوند.
اصلاح و ترمیم خاکهای منطقه ضرورت دارد
اگرعوامل خشکی دریاچه را اصلاح کرده و ترمیم، اصلاح و بهینه سازی خاک مناطق اطراف دریاچه انجام گیرد امکانات کار نیز به منطقه بر میگردد و مردم در دامداری، مرغداری و باغها مشغول به کار میشوند، همچنین کشاورزی رونق پیدا کرده و تولیدات افزایش پیدا میکند.
مخروط افکنههای موجود در شرق دریاچه اورمیه به طول 80 کیلومتر در حدود 14 نوع بافت مختلف دارد که درصد بالایی از زمینهای آن به دلیل بالا بودن میزان تخلخل و نوع بافتهای خاک آن موجب افزایش تعداد دفعات آبیاری سالانه حدود 15 تا 25 جلسه میشود که این نیز کاهش سطح آب آرتزین و خالی شدن آن را در زیرزمین در پی دارد، بر این اساس، کشاورزی که 60 تا 70 درصد آب را تصرف میکند، اصلاح و ترمیم خاکهای منطقه یک امر ضروری است تا از این طریق تعداد دفعات آبیاری را به پنج تا شش جلسه در سال کاهش دهیم.
هدایت و جهت یابی رودخانهها به طور مستقیم به سمت دریاچه اورمیه در مواقع بارندگی جهت احیای دریاچه میتواند مؤثر باشد. از طرف دیگر، تغییر مکان پل میان گذر، اصلاح چشمههای زیرزمینی و تقویت آن ها، اصلاح خاک و انتقال آب فاضلاب تصفیه شده به کشاورزی در زنده شدن دریاچه نیز تأثیرگذار خواهد بود.
انتقال آب فاضلاب بدون تصفیه و به طور مستقیم به دریاچه، موقعیت دریاچه را تغییر داده و اکوسیستم آن را از بین میبرد به طوری که موجودات زنده داخل دریاچه مانند جلبک و آرتمیا نیز دیگر نمیتوانند در آن محیط رشد کنند. اما در صورتی که آب فاضلاب وارد کشاورزی شود علاوه بر اینکه خاک تقویت پیدا میکند، آب نیز تصفیه شده و در نهایت این عمل موجب پر شدن آرتزینها نیز میشود.
احیای تمام چشمهها در اطراف دریاچه اقدام دیگری است که میتواند عملی شود. سطح آب زیرزمینی که در برخی مناطق در فصل تابستان پایین میرود، در زمستان و بهار در بالای سطح مبنا قرار میگیرد، بر این اساس میتوان چشمههای زیرزمینی را اصلاح و تقویت کرد و آب را از طریق لولهکشی به سطح انتقال داده و در کشاورزی استفاده کنیم و در بقیه فصول آن را به دریاچه انتقال دهیم.
گوناز تی وی
E.Y
جلوگیری از رساندن داروهای کریم اسماعیل زاده فعال آذربایجانی محبوس در زندان تبریز
توزیع ونصب تراکت با عنوان «بیرلَشک» در تبریز
اعتراض هواداران تراکتور آذربایجان به بازیکنان و مالک باشگاه
«شهرام داداشی» فعال آذربایجانی بر اثر تصادف در جاده آذرشهر-تبریز مجروح شد
سولدوز سویقیریمی اونودولماز؛ حضور تعدادی از فعالین مدنی بر مزار جانباختگان وقایع فروردین ۱۳۵۸
صدای انفجار در تبریز؛ خبرگزاری حکومتی فارس: ناشی از شلیک پدافند هوایی بوده
پرویز سیابی گرجان فعال ۷۷ ساله آذربایجانی مبحوس در زندان اردبیل به مرخصی اعزام شد
حمله هوادار گروههای تروریستی کُردی به مجری اورمیهای به دلیل گفتن «یاشاسین آذربایجان»
کریم فیاضی فعال ملی آذربایجان بر اثر تصادف اتوبوس در گردنه حیران جان باخت
ودود اسدی فعال ملی آذربایجان به دادسرای اوین تهران احضار شد
تجمع اعتراضی مالباختگان خودرویی قزوین مقابل نهاد ریاست جمهوری در تهران
سعید مینایی به شعبه ۵ بازپرسی دادسرای اوین احضار شد
آخوندهای حوزههای علمیه تبریز: زنان حق ندارند به ورزشگاه سهند بروند
احضار آیدین محمدی و سالار طاهرافشار به دادسرای اوین
استقبال شهروندان آذربایجان جنوبی از «فولیا اؤزتورک»؛ عبدالله آغار: ترکهای آذربایجان جنوبی در قلب ما جا دارند
تداوم بازداشت و بلاتکلیفی «وحید اصغری» نوجوان آذربایجانی در زندان مرکزی تبریز
جدایی خمز از تراکتور آذربایجان؛ نتایج ضعیف یا نگرانی از حمله اسرائیل؟
جلوگیری از برگزاری مراسم هوادار فوت شده تراکتور آذربایجان و ضرب و شتم حاضرین
فیلم ترکی تایماز منتخب جشنواره بینالمللی فیلم کودک شد
هوادار تراکتور آذربایجان از شدت ناراحتی درگذشت
رسانههای فارسیزبان؛ ارگان خبری، حزب سیاسی یا کارخانهی تولید شهروند سرباز؟
هوادار تراکتور آذربایجان از شدت ناراحتی درگذشت
حمله هوادار گروههای تروریستی کُردی به مجری اورمیهای به دلیل گفتن «یاشاسین آذربایجان»
استقبال شهروندان آذربایجان جنوبی از «فولیا اؤزتورک»؛ عبدالله آغار: ترکهای آذربایجان جنوبی در قلب ما جا دارند
بنگویر: اکنون وقت یک حمله خردکننده به ایران است
فیزیکدان ترک جایزه بزرگ هاروارد را گرفت
شعار «آذربایجان قیزلاری» با حضور دختران شهرهای مختلف آذربایجان در ورزشگاه سهند سرداده شد
جدایی خمز از تراکتور آذربایجان؛ نتایج ضعیف یا نگرانی از حمله اسرائیل؟
خروج کامل نیروهای حافظ صلح روسیه از قاراباغ
صدای انفجار در تبریز؛ خبرگزاری حکومتی فارس: ناشی از شلیک پدافند هوایی بوده
تمسخر و به حراج گذاشتن لاشههای موشکهای ایران توسط شهروندان اردنی به عنوان آهن قراضه
ضرب و شتم کارگر اخراجی هوراند پلاستیک کلیبر توسط مدیر کارخانه
جلوگیری از برگزاری مراسم هوادار فوت شده تراکتور آذربایجان و ضرب و شتم حاضرین
کریم فیاضی فعال ملی آذربایجان بر اثر تصادف اتوبوس در گردنه حیران جان باخت
آخوندهای حوزههای علمیه تبریز: زنان حق ندارند به ورزشگاه سهند بروند
فیلم ترکی تایماز منتخب جشنواره بینالمللی فیلم کودک شد
ارمنستان با برگرداندن ۴ روستای اشغالی به آذربایجان موافقت کرد
در اقدامی بیسابقه؛ سفیر سوئیس در تهران توسط سپاه احضار شد