GUNAZ.TV
صدای آزادی آذربایجان جنوبی
پارلمان بریتانیا لایحه انتقال پناهجویان به رواندا را تصویب کرد
گزارش حقوق بشری وزارت خارجه آمریکا: نقض حقوق بشر در ایران رو به افزایش است
توافق اروپا درباره گسترش دامنه تحریمهای ایران
گروسی: ایران تنها چند هفته با دستیابی به اورانیوم کافی برای ساخت بمب اتم فاصله دارد
افزایش اجاره بهای مسکن تحت تاثیر قیمت دلار در ایران
امکان درمان با هوش مصنوعی در خانه
حذف کلمات ترکی در متن خوشامدگویی به شهر سایین قالا (شاهیندژ)
نصب پوسترهای «کریم اسماعیل زاده» فعال در بند آذربایجانی در معابر تبریز
جلسه بازپرسی «سعید مینایی» نویسنده و فعال تورک آذربایجانی برگزار شد
از همدان تا تبریز؛ تجمع اعتراضی بازنشستگان مخابرات در شهرهای آذربایجان
امضای قرارداد راه توسعه بین ترکیه، عراق، قطر و امارات؛ رایزنی ترکیه و اردوغان درباره اقدامات مشترک علیه گروه تروریستی پ.ک.ک
سفر رئیس جمهور آذربایجان به روسیه
اسرائيل: جلوی ایران را بگیرید پیش از آنکه خیلی دیر شود
اروپا تحریمهای جدید علیه سپاه پاسداران ایران را بررسی میکند
نصب و توزیع صدها تراکت در تبریز در اعتراض به وضعیت دریاچه اورمیه
خامنهای اصابت نکردن موشکهای ایران به اسرائیل را «موضوع فرعی» خواند
تجمع اعتراضی و اعتصاب رانندگان نیسان در تبریز
تحلیل زلزله اول اردیبهشت ۱۴۰۳ خوی- سلماس «دکتر توحید ملک زاده»
پاشینیان: مرزبانان روسی پست های مرزی با آذربایجان را ترک خواهند کرد
آمریکا تحریمهای نفتی ایران را تصویب کرد
تصاویر ماهوارهای از قبل و بعد از حمله به پایگاه هوایی اصفهان
آمریکا کمک مالی ۹۵ میلیارد دلاری به اسرائیل را تصویب کرد
اولین قطار ترانزیتی افغانستان به ترکیه در مسیر ایران متوقف شد
شبکه کان اسرائیل: اسرائیل در عملیات اصفهان از موشک مافوق صوت رَمپِج استفاده کرد
بلومبرگ: حمله به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق، کل شاخه فرماندهی سپاه در سوریه را از بین برد
تلویزیون «ترجمان» توسط ترکهای کریمه راهاندازی شد
ترکیه: بازگرداندن 4 روستای اشغالی توسط ارمنستان به آذربایجان قدمی مهم برای صلح میان دو کشور است
برگزاری جلسه بازپرسی چهارتن از فعالین ملی آذربایجان در دادسرای اوین
دو گرداننده صفحات اینستاگرامی در قزوین بازداشت شدند
جلوگیری از رساندن داروهای کریم اسماعیل زاده فعال آذربایجانی محبوس در زندان تبریز
توزیع ونصب تراکت با عنوان «بیرلَشک» در تبریز
یک مقام آمریکایی: سایت راداری پدافند هوایی تاسیسات نطنز هدف سه موشک اسرائیل قرار گرفت
اعتراض هواداران تراکتور آذربایجان به بازیکنان و مالک باشگاه
«شهرام داداشی» فعال آذربایجانی بر اثر تصادف در جاده آذرشهر-تبریز مجروح شد
انفجار مهیب در پایگاه حشد الشعبی در جنوب بغداد؛ سنتکام: آمریکا حملهای انجام نداده است
سولدوز سویقیریمی اونودولماز؛ حضور تعدادی از فعالین مدنی بر مزار جانباختگان وقایع فروردین ۱۳۵۸
وضع تحریمهای جدید علیه نفت ایران
ارمنستان با برگرداندن ۴ روستای اشغالی به آذربایجان موافقت کرد
از محل انفجار بامداد جمعه در اصفهان چه میدانیم
ایتالیا: اسرائیل در داخل ایران عملیات پهپادی انجام داد
مقام اسرائیلی: به 9 هدف وابسته به سپاه حمله کردیم
امتناع ارتش اسرائیل از اظهار نظر در مورد حمله به ایران
صدای انفجار در تبریز؛ خبرگزاری حکومتی فارس: ناشی از شلیک پدافند هوایی بوده
(مرتضی کاظمیان)
سومین روز تظاهرات اعتراضی در ایران نیز برگزار شد. شمار شهرهایی که شاهد راهپیمایی مخالفان وضع موجود بوده، به ۲۰ شهر رسیده است. اعتراضهایی که از تجمعی بهظاهر ساده در مشهد شروع شد؛ شعارهای تند علیه حکومت از کنار حرم امام هشتم شیعیان فریاد شد؛ تظاهراتی که حتی برخی اصولگرایان مخالف دولت روحانی، به اذعان خود ایشان، در ابتدا بانی و همراه آن بودند.
شعارها اما از همان راهپیمایی مشهد خیلی زود، تند شد؛ چراکه معترضان بهسرعت شامل لایههای اجتماعی متفاوت شدند.
فریادهای اعتراضی از روحانی بهسوی صادق لاریجانی و بعد رهبر جمهوری اسلامی جهت پیدا کرد. نارضایتی با مضمون اقتصادی، بهسرعت رنگوبوی سیاسی یافت، و حالا ظاهرا از شرق تا غرب و شمال و جنوب ایران را دربر گرفته است.
دادهها درباره تظاهرات اعتراضی در شهرهای مختلف، زیاد نیست؛ اطلاعات موجود، محدود است به تصاویر و فیلمهایی که شهروندان از متن یا حاشیه تظاهرات در شبکههای اجتماعی آنلاین ـ بهویژه "تلگرام" ـ منتشر میکنند.
نکتههای زیر، مبتنی بر مفروضهای پیشگفته، قابل اشاره هستند.
۱. دور جدیدی از اعتراض در «جامعه جنبشی»
ایران سالهاست نشانههای برخورداری از «جامعه جنبشی» را بروز میدهد. از سویی توالی بحرانها وجود دارد؛ از سویی هر امر اجتماعی و اقتصادی ظرفیت مبدل شدن به امر سیاسی دارد؛ و از طرفی، بیاعتمادی معناداری میان جامعه و حکومت موجود است.
نابرابری اقتصادی، فساد، نارضایتی از رفتارهای سیاسی و فرهنگی حکومت، در کنار ترکیب جمعیتی جوان ایران و نیز انتقاد زنان ـ بهخصوص بخش تحصیلکرده ـ از وضع خود، و همچنین کاهش ارزش پول و بیکاری و حضور گسترده شهروندان در شبکههای اجتماعی، چنان است که احتمال بروز و ظهور اعتراض را بهشدت افزایش داده؛ چنان که در روزهای اخیر شاهد وقوع آن بودهایم.
اگرچه حکومت در ظاهر جنبش سبز را سرکوب کرده و رهبران آن را محصور ساخته، اما از همان سال ۱۳۸۸ پای مردم به خیابان باز شده است. قطع این «پا» نه تنها آسان نیست که منتفی به نظر میرسد.
جنبش اعتراضی زیر پوست جامعه وجود دارد و حالا ـ با وجود انتخابات ریاست جمهوری گذشته ـ بار دیگر و به بهانهای جدید و با صورتبندی تازه، متبلور شده است.
۲. نارضایتی پنهان اکثریت، مفروض است
بهدشواری میتوان در این ادعا تردید کرد که اکثر شهروندان ایران بهدلایل مختلف از وضع موجود ناراضی هستند. نارضایتی موجود در لایههای اجتماعی گوناگون، مضمونی متفاوت دارد. لشکر بیکارانی که اغلب فارغالتحصیلان مراکز آموزش عالی هستند، خیل کارگران ناراضی از گرانی و سختی معیشت و حقوق معوقه، انبوه جوانان معترض به سختگیریهای اجتماعی ـ فرهنگی، اقشار نابرخوردار خشمگین از رکود اقتصاد و تورم و فساد فراگیر، زنان و دختران نه چندان اندکی که آزادی پوشش میخواهند، و گروههای عقیدتی و قومیتی که احساس نابرابری و اجحاف میکنند. این همه، مستقل از شهروندانی است که دغدغه آزادی سیاسی و دموکراسی و مفاهیم مشابه دارند.
نارضایتی مزبور بدین معنا نیست که تظاهرات الزاما ابعاد وسیعی خواهد یافت؛ اگرچه گستردهتر شدن آن نیز منتفی نیست.
۳. تمام ناراضیان به خیابان نیامدهاند
از طبقه متوسط شهری و لایههای نابرخوردار در جمع معترضان حضور دارند، اما بهدلایل مختلف، هنوز همه ناراضیان حاضر در دو گروه عمده مزبور (طبقه متوسط فرهنگی و اقشار نابرخوردار) در راهپیمایی حضور ندارند. بخشی از اینان در انتخابات ریاست جمهوری گذشته شرکت کرده و از حامیان دولت روحانی محسوب میشوند، و هنوز در پیوند با نیروهای سیاسی حامی دولت (بهویژه اصلاحطلبان و راهبرد آنان) هستند و امیدوار به اصلاحات تدریجی با تکیه به دولت مستقر.
البته با اطمینان میتوان گفت در جمع معترضان، شهروندان پشیمان از مشارکت در انتخابات یا مأیوس از دولت روحانی نیز حضور دارند. اما به نظر میرسد بخش قابل توجهی از شهروندان حامی روحانی در انتخابات گذشته به سرخوردگی از دولت اعتدالگرا نرسیدهاند؛ چه رسد به آنکه خشمگین از کارنامه دولت، راه خیابان در پیش گیرند.
بخش مهمی از شهروندان نیز بهشکلی قابلحدس در حال برآورد «هزینه ـ فایده» مشارکت در راهپیماییهای اعتراضی هستند و محاسبه سود و زیان محتمل.
روزهای پیشرو مشخص خواهد کرد که آیا وزن معترضان افزایش خواهد یافت یا متأثر از سرکوب و تهدید دچار ریزش خواهد شد.
۴. پینگپونگ شبکههای اجتماعی آنلاین و خیابان
عصر ارتباطات و فنآوری اطلاعات است؛ در بستری که تکنولوژی برای تبادل و انتقال دادهها فراهم آورده، و در زمانهای که مدیر "تلگرام" اعلام کرده این پیامرسان حدود ۴۰ میلیون کاربر در ایران دارد، بدهبستان معناداری بین اعتراض پیدا و خیابانی شهروندان و نارضایتی پنهان آنان وجود دارد.
بازنشر فیلمها در ابعاد میلیونی، از سویی شهروندان بیشتری را در نقاط مختلف کشور ترغیب به بروز اعتراض خود کرده، و از سوی دیگر، عنصر ترس را زیر سایه سرکوب مستقر و استبداد دینی حاکم، به حاشیه رانده است.
هرچند که تجربه نه چندان دور بخش مهمی از شهروندان از سرکوب خونین جنبش سبز (سالهای ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹) و نیز دلنگرانی بخشی دیگر از تغییر یا تهدید وضع معیشتی، مشارکت آنان را در حد «ناظر ناراضی» و حاضر در شبکههای اجتماعی آنلاین، تقلیل داده و تعریف کرده است.
افزایش چند صد هزاری اعضای یک کانال تلگرام (آمدنیوز) در چند روز که وزیر ارتباطات روحانی را ناگزیر از طرح درخواست توقف فعالیت آن از مدیریت تلگرام کرد، شاهد معناداری است. مستقل از داوری درباره خروجی و رویکرد این کانال، نفس افزایش اقبال به آن، بهقدر لازم تأملبرانگیز است و نشانه مهمی از نارضایتی فزاینده و گسترش امواج اعتراضی.
۵. شعارهایی که از اقتصاد گذشتند
فریادهای اعتراضی و شعارهایی که در راهپیمایی معترضان در چند روز اخیر در شهرهای مختلف کشور مطرح شده، مضمونی بسیارمهم دارند. شعارها با طرح مطالبات اقتصادی در مشهد آغاز شدند و اینجا و آنجا نیز تداوم یافتند اما خیلی زود زیر سایه شعارهای صریح و رادیکال سیاسی قرار گرفتند.
اگرچه شعارهایی چون «اسلام رو پله کردین، مردم رو ذله کردین» یا «سوریه رو رها کن، فکری به حال ما کن» نیز نشان از مخالفت مشهود معترضان با حکومت ایدئولوژیک مستقر و سیاستهای منطقهای آن دارد؛ مخالفتی که خود شفافکننده فقدان مشروعیت و اقتدار دموکراتیک هسته اصلی قدرت در جمهوری اسلامی است.
اتفاق بسیارمهم، همین گسستی است که بهگونهای کمسابقه رخ داده؛ هیچ ارجاعی به مظاهر یا نشانههای انقلاب اسلامی وجود ندارد و معترضان با تمامیت ساختار سیاسی قدرت مرزبندی کردهاند.
۶. شکاف نیروهای اجتماعی و نیروهای سیاسی
تظاهرات اعتراضی چند روز اخیر در ایران، رخدادی تقریبا بیسابقه در تاریخ جمهوری اسلامی است. شاید برای نخستین بار چنین راهپیماییهای گستردهای در کشور رخ میدهد؛ البته پس از جنبش سبز.
در ابتدای دهه ۱۳۷۰ نیز برخی شهرهای کشور شاهد بروز اعتراضها و ناآرامیها و شورشهایی با مضمون اقتصادی بود؛ اما اینبار ابعاد راهپیمایی و بهخصوص مضمون شعارهای طرحشده متفاوت است.
نکته قابلتأمل، بروز و ظهور اعتراضهای اخیر، مستقل از حضور و موضع نیروهای سیاسی موثر در ساختار سیاسی قدرت است. به بیان دیگر، در راهپیماییهای چند روز گذشته، هیچ حزب اصلاحطلب یا جمعیت اصولگرایی در کنار معترضان نایستاده است.
هدف قراردادن رأس هرم نظام سیاسی و طرح شعارهایی که از حکومت مستقر عبور میکند، نه برای اصلاحطلبان حامی دولت روحانی و ملتزم به قانون اساسی قابلتأیید بوده، و نه برای اصولگرایان مدعی تبعیت از ولیفقیه.
اینگونه، شکافی محسوس بین بخشی از نیروهای اجتماعی خواهان تغییر ساختاری و تحول معنادار با نیروهای سیاسی مرتبط با بلوک قدرت در جمهوری اسلامی بروز یافته؛ شکافی که نه فقط در جایگاه نیروهای سیاسی و تأثیرگذاری آنها، که حتی در آینده تحولات سیاسی ایران نیز موثر خواهد بود.
از همین زاویه، حالا این اصلاحطلبان هستند که باید در قبال اعتراضها تعیین تکلیف کنند؛ سوی معترضان بایستند و با مطالبات اساسی آنان همدلی نشان دهند، یا سکوت پیشه کنند و بر راهبرد اصلاحات تدریجی خود با تکیه بر دولت روحانی و روندهای انتخاباتمحور اصرار ورزند.
۷.لطمه بیسابقه به اعتبار و مشروعیت رهبری
ایستادن موسوی و کروبی در برابر داوری رهبر جمهوری اسلامی پس از انتخابات ریاست جمهوری، همزمان با اعتراض میلیونها شهروند به نتیجه آن انتخابات، رخدادی بیسابقه در جمهوری اسلامی بود.
هشت سال پس از انتخابات ۱۳۸۸، و در شرایطی که آیتالله خامنهای با برگزاری دو انتخابات ریاستجمهوری ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶ و نیز انتخابات مجلس ۱۳۹۴ توانسته بود بحران مشروعیت خود و حکومت را تا حد قابلتوجهی ترمیم کند، راهپیماییهای اخیر شوک و لطمهای جدید و مهم به اعتبار و مشروعیت رهبر بیمار است.
بسیاربعید است که رأس هرم نظام سیاسی از میزان نارضایتی لایههای اجتماعی و نیز جایگاه خود در چشم اکثریت ایرانیان بیخبر باشد؛ اما فریادکردن شعار «مرگ بر دیکتاتور» و درخواستهای محترمانه یا طنزآلود یا توهینآمیز معترضان از رهبری برای کنارهگرفتن از قدرت، حکایتی دیگر است.
آیتالله خامنهای اینبار پیش چشم چند ده میلیون ایرانی و فراتر بسیاری ناظران بینالمللی، هدف طعن و مخالفت و شعارهای تند قرار گرفته است. لطمهای کمسابقه و جدید به اعتبار رژیم مبتنیشده بر ولایت مطلقه فقیه، و شخص رهبری نظام.
اتفاق بسیارمهمی که نشان میدهد بحران مشروعیت در جمهوری اسلامی حل و رفع نشده است.
۸. فرجام تظاهرات اعتراضی
روی کاغذ، و در شرایط جاری، شاید بتوان مبتنی بر عدمتوازن قدرت سختافزاری حکومت و نیز ازهمگسیختگی معترضان و فقدان سازمانیافتگی و هدفمندی راهپیماییها، از ناکامی تظاهرات گفت و آغاز دور جدیدی از سرکوب و افزایش انسداد سیاسی و سانسور، و نیز یأس و انزوا برای شهروندان ناراضی.
اما در صورت ادامهیافتن اعتراضها، و افزایش جمعیت خشمگین و ناراضی از وضع موجود، وقوع حوادث غیرمترقبه و بروز چالشهای سهمگین برای کانون مرکزی قدرت در جمهوری اسلامی، دور از ذهن نخواهد بود. چالشهایی که میتواند همزمان با عرصه سیاسی ـ امنیتی به حوزه اقتصادی کشیده شود.
اما مستقل از آنچه در آینده رخ خواهد داد، واقعیت غیرقابل انکار، آسیب جدی به دولت روحانی و نیز حاکمیت سیاسی در ایران است.
در شرایطی که رکود تولید و بحران اقتصادی گریبان دولت اعتدالگرا و فراتر، حکومت را گرفته، بازشدن پای بسیاری از شهروندان به خیابان، میتواند برای اقتدارگرایی مسلط در ایران نگرانکننده باشد. مگر آنکه عقل مصلحتاندیش و عقلانیت ابزاری و واقعگرا، تدبیری برای آشتی ملی بیاندیشد و به تغییراتی مهم تکیه کند. احتمالی که نشانه امیدبخشی دال بر وقوع آن در حکومت وجود ندارد.
ریشه بحران در ایران به اقتدارگرایی مسلط و فقدان لوازم و مولفههای «حکمرانی خوب» مربوط است. تا هنگامیکه کانون مرکزی قدرت پاسخی اصولی و قانعکننده و واکنشی صحیح و همهجانبه به ریشه بحران نشان ندهد، اعتراضها در متن «جامعه جنبشی» ایران ادامه خواهد داشت؛ حتی اگر راهپیماییهای اخیر مهار شود.
)این مقاله سیاسی برگرفته از سایت رادیو فرداست و الزاما دیدگاه گوناز تی وی را منعکس نمیکند! واضح است که تردید و عدم اعتماد جنبشهای هویت طلب بخصوص حرکت ملی آذربایجان به عمد از قلم نویسنده افتاده است!)
حذف کلمات ترکی در متن خوشامدگویی به شهر سایین قالا (شاهیندژ)
نصب پوسترهای «کریم اسماعیل زاده» فعال در بند آذربایجانی در معابر تبریز
جلسه بازپرسی «سعید مینایی» نویسنده و فعال تورک آذربایجانی برگزار شد
از همدان تا تبریز؛ تجمع اعتراضی بازنشستگان مخابرات در شهرهای آذربایجان
تلویزیون «ترجمان» توسط ترکهای کریمه راهاندازی شد
برگزاری جلسه بازپرسی چهارتن از فعالین ملی آذربایجان در دادسرای اوین
جلوگیری از رساندن داروهای کریم اسماعیل زاده فعال آذربایجانی محبوس در زندان تبریز
توزیع ونصب تراکت با عنوان «بیرلَشک» در تبریز
اعتراض هواداران تراکتور آذربایجان به بازیکنان و مالک باشگاه
«شهرام داداشی» فعال آذربایجانی بر اثر تصادف در جاده آذرشهر-تبریز مجروح شد
سولدوز سویقیریمی اونودولماز؛ حضور تعدادی از فعالین مدنی بر مزار جانباختگان وقایع فروردین ۱۳۵۸
صدای انفجار در تبریز؛ خبرگزاری حکومتی فارس: ناشی از شلیک پدافند هوایی بوده
پرویز سیابی گرجان فعال ۷۷ ساله آذربایجانی مبحوس در زندان اردبیل به مرخصی اعزام شد
حمله هوادار گروههای تروریستی کُردی به مجری اورمیهای به دلیل گفتن «یاشاسین آذربایجان»
کریم فیاضی فعال ملی آذربایجان بر اثر تصادف اتوبوس در گردنه حیران جان باخت
ودود اسدی فعال ملی آذربایجان به دادسرای اوین تهران احضار شد
تجمع اعتراضی مالباختگان خودرویی قزوین مقابل نهاد ریاست جمهوری در تهران
سعید مینایی به شعبه ۵ بازپرسی دادسرای اوین احضار شد
آخوندهای حوزههای علمیه تبریز: زنان حق ندارند به ورزشگاه سهند بروند
احضار آیدین محمدی و سالار طاهرافشار به دادسرای اوین
تلویزیون «ترجمان» توسط ترکهای کریمه راهاندازی شد
حمله هوادار گروههای تروریستی کُردی به مجری اورمیهای به دلیل گفتن «یاشاسین آذربایجان»
استقبال شهروندان آذربایجان جنوبی از «فولیا اؤزتورک»؛ عبدالله آغار: ترکهای آذربایجان جنوبی در قلب ما جا دارند
فیزیکدان ترک جایزه بزرگ هاروارد را گرفت
صدای انفجار در تبریز؛ خبرگزاری حکومتی فارس: ناشی از شلیک پدافند هوایی بوده
ارمنستان با برگرداندن ۴ روستای اشغالی به آذربایجان موافقت کرد
خروج کامل نیروهای حافظ صلح روسیه از قاراباغ
جدایی خمز از تراکتور آذربایجان؛ نتایج ضعیف یا نگرانی از حمله اسرائیل؟
تمسخر و به حراج گذاشتن لاشههای موشکهای ایران توسط شهروندان اردنی به عنوان آهن قراضه
پاشینیان: مرزبانان روسی پست های مرزی با آذربایجان را ترک خواهند کرد
تصاویر ماهوارهای از قبل و بعد از حمله به پایگاه هوایی اصفهان
جلوگیری از برگزاری مراسم هوادار فوت شده تراکتور آذربایجان و ضرب و شتم حاضرین
آخوندهای حوزههای علمیه تبریز: زنان حق ندارند به ورزشگاه سهند بروند
کریم فیاضی فعال ملی آذربایجان بر اثر تصادف اتوبوس در گردنه حیران جان باخت
اعتراض هواداران تراکتور آذربایجان به بازیکنان و مالک باشگاه
سفر رئیس جمهور آذربایجان به روسیه
شبکه کان اسرائیل: اسرائیل در عملیات اصفهان از موشک مافوق صوت رَمپِج استفاده کرد
فیلم ترکی تایماز منتخب جشنواره بینالمللی فیلم کودک شد