اشنویه (اوشنو) آذربایجان ، بهشت تمدن کورقان ترکان/ دکتر توحید ملک زاده

آخرین خبرها

اشنویه (اوشنو) آذربایجان ، بهشت تمدن کورقان ترکان/ دکتر توحید ملک زاده

۱۴۰۱.۰۹.۰۶, ۱۴:۰۱

Gunaz.tv

منطقه و شهر اشنویه یکی از مناطق تاریخی آذربایجان بوده که از اعصار قدیم مورد توجه دولتهای قدیمی بوده است. جغرافی دانان اسلامی این منطقه را به اشکال زیر ثبت کرده اند: اُشْنُه‌ (اصطخری‌، ۱۸۲؛ ابن‌ حوقل‌، ۳۳۶؛ حسینى‌، ۲۹۶؛ یاقوت‌، ۱/۲۸۴؛ ابن‌ واصل‌، ۴/۲۰۲؛ بغدادی‌، ۱/۸۵)، اُسنه‌ ( حدود العالم‌، ۱۵۸؛ سهراب‌، ۴۸)، اُشنو (جوینى‌، ۲/۱۶۰؛ ابوالحسن‌، ۴۶۶)، اوشنى‌ (اسکندربیک‌، ۲/۷۹۲) و اُشنویه‌ (حمدالله‌، ۸۶).

رودخانه گدار/ گادار که سرچشمه تمدن این منطقه می باشد نیز الهه جنگ کاسی ها ( از ترکان پرووتورک) می باشد که نامشان به شکل قیدار نیز ثبت شده است.( دکتر رضایی، میرعلی، تحلیل زبانشناختی برخی از جای نامهای آذربایجان غربی ، مجله آیدین گلجک، شماره ۵، بهار ۹۷، صص ۱۶۵-۱۷۷)

مهمترین وجه تمدن منطقه اوشنو وفور آثار تمدن کورقان می باشد. یکی از مهمترین شاخص های تمدن و فرهنگ ترکان باستان که ادامه این سنت در میان پاره ای از قبایل و اقوام ترک تا امروز بر جای مانده است برپایی کورقان ها یا تپه مزارهایی است که در جای جای قلمرو ترکان برپا شده است. به عبارت دیگر هر کجا کورقانی بوده ، طایفه ترکی نیز بوده و هر کجا طایفه ترکی ساکن بوده کورقانی هم از خود به یادگار گذاشته است. قدیمی ترین کورقانهای بدست آمده در آذربایجان مربوط به دوره مئزولیت ( سه تا چهار هزار سال قبل از میلاد ) می باشد.

نحوه برپایی کورقان ها بدین ترتیب بود : ترکان قدیم ابتدا مردگان خود را در داخل قبرهایی به عمق ۲ متر به خاک سپرده سپس همراه با ملزومات زندگی اعم از اشیاء سفالی ، اسلحه های آهنی، طلایی، قطعه‌های زین و یراق به ویژه دهنه های اسب به گونه ای مخصوص و حلقه هایی قابل ستایش به سبک حیوانی و گاهاً تعدادی خدمت کار و اسب دفن می کردند . نحوه بخاک سپردن مردگان در تمام کورقان ها یکسان نیست، بعضی چاله ها عمیق و بعضی ها کم عمق هستند. بعضی ها مردگان را در حالت خمیده به خاک سپرده و بعضی ها سوزانیده شده بر روی آنها ماده قرمز رنگ گل اوخری Ocer پاشیده می شده‌است. پس از این مراسم برروی چاله تخته هایی قرار داده و بنابر رسمی قدیمی از ترکان – که این رسم در کتاب برهان قاطع اثر محمد بن خلف تبریزی در ماده آذربایجان نیز دیده می شود – هر فردی از افراد قبایل ترک بر اساس توانایی خود دامن خاک بر روی قبر می ریخت و در نتیجه تپه بزرگی بوجود می آمد که با دایره ای از قطعه سنگها محصور می گشت. تعدادی از این گورها بدون مرده بوده است. بی شک این گور ها به افتخار جنگجویانی که دور از قبرستان خانوادگی ترکان از پادر آمده بودند برپا شده است . هرودوت در سده های قبل از میلاد که با ترکان ساکن اروپای شرقی و بالکان و یونانی امروزین در ارتباط بوده این رسم ترکان را کاملاً می شناخته است

کورقانها/تومولوسهای مناطق چشمه گول، گردکاشان، شیخان، کریم مامی، سرگیس، حسن آباد، علی آباد، قره سقل، سه گردان و مهمترین اینها دینخا تپه از مهمترین کورقانهای اوشنو می باشند. در دینخاتپه همراه با دفن مردگان همراه با وسایل ضروری شخص و حتی غذا اسبی نیز به عنوان مرکب وی در قبر قرار داده می شد. از این تپه هلال و ستاره ای نقرهای شاید از آن یک شاه و شاهزاده ساکایی/ کاسی کشف شده است.( اشنویه باستان، تاریخ اشنویه قبل از میلاد، شفیع خضری، اورمیه ۱۳۹۳، انتشارات حسینی اصل)

۵ آذر ۱۴۰۱ دکتر توحید ملک زاده

گوناز تی وی