GUNAZ.TV
صدای آزادی آذربایجان جنوبی
زیاده خواهی حماس مذاکرات آتشبس را متوقف کرد
آغاز دیدار وزیران خارجه آذربایجان و ارمنستان در قزاقستان
کاخ سفید: اسرائیل همچنان نیازهای تسلیحاتی خود را دریافت میکند
نتانیاهو: راه دیگری جز نابودی حماس نداریم
تجمع مخالفان عادیسازی روابط ارمنستان با آذربایجان
قرارداد ۱۳ میلیارد دلاری پنتاگون برای هواپیمای جدید «روز قیامت»
واکنش آمریکا به تهدید خرازی: ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت
اولو تانرینین آدی ایله: بویوک آذربایجان تورک میللتی و دَیهرلی میللی فعاللار / عباس لیسانی
نصب و توزیع تراکت در شهر تبریز در سالروز اعتراضات دانشجویان آذربایجانی در سال ۱۳۷۴
توزیع گسترده اعلامیه در شهر تبریز؛ حرکت ملی آذربایجان به عنوان نهضت آزادی بخش ملی در جهت رهایی از استعمار
مسکو: نیروهای مرزبانی روسیه در ارمنستان از نوار مرزی آذربایجان تخلیه می شوند
توافق پوتین و پاشینیان برای خروج بخشی از نیروهای روسیه از ارمنستان
رشد اقتصادی 1 درصدی ایران در 10 سال
اوکراین طرح بهکارگیری زندانیان توسط ارتش را تصویب کرد
توافق اروپا برای استفاده از «سود» دارایی روسیه؛ اوکراین مصادره «اصل پول» را میخواهد
تهدید مشاور ارشد خامنهای به ساخت بمب هستهای در صورت به خطر افتادن «موجودیت ایران»
دیدار مدیر سیاسی وزارت خارجه اسرائیل با جیحون بایراموف
پارلمان کانادا طرح قرار دادن سپاه پاسداران ایران در فهرست گروههای تروریستی را تصویب کرد
ممانعت از آزادی موقت «آراز امان» علیرغم تامین وثیقه یک میلیارد تومانی
نصب و توزیع تراکت در تبریز در سالروز اعتراضات دانشجویان آذربایجانی در سال ۱۳۷۴
جمشید عزیزی بازداشت و جهت تحمل حبس به زندان آستار منتقل شد
بودجه ۱۰۰ میلیارد تومانی راهپیمایی «اربعین»
شناسایی سویه جدید کرونا با نام «فلیرت»
روسیه تأسیسات انرژی اوکراین را هدف حمله قرار داد
اختلالات اینترنتی شدید در ایران
دیدار نخستوزیر آذربایجان با معاون رئیسجمهور ترکیه
سازمان ملل 25 مه را به عنوان "روز جهانی فوتبال" اعلام کرد
هدفگذاری آذربایجان برای صادرات سالانه ۲۰ میلیارد مترمکعب گاز به اتحادیه اروپا
برگزاری مراسم تشییع پیکر شاعر آذربایجانی اهل خداآفرین
شهردار و چند نفر از کارکنان شهرداری مرند بازداشت شدند
پاشینیان: قرارداد صلح بین ارمنستان و آذربایجان می تواند تا نوامبر امضا شود
سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای» در مورد سوء استفاده سپاه پاسداران از دانشگاههای سوئد هشدار داد
دیدار جمعی از فعالین حرکت ملی آذربایجان با علی رضیزاده نادارلی
آمریکا: ایران از طریق مالزی تحریمهای نفتی را دور میزند
کارخانه پتروشیمی باروق شهرستان قوشاچای؛ آلودگی منطقه و تهدید جان اهالی
دکتر فاضل : تا 10سال آینده مجبوریم پزشک وارد کنیم
سیمونیان: شهروندان ارمنستان از روند تحدید حدود مرزها حمایت میکنند
کشورهای غربی مراسم تحلیف ولادیمیر پوتین را تحریم کردند
کمیسیون آزادی مذهبی آمریکا خواستار تشدید تحریمِ مقامات ایران بهدلیل سرکوب زنان شد
ارتش اسرائیل از کنترل بر بخش جنوبی نوار غزه در مرز مصر خبر داد
هر ۱۰ روز یک پزشک در ایران خودکشی میکند
موضوعات مورد بحث روسای امور خارجه آذربایجان و ارمنستان در آلماتی اعلام شد
باکو به عنوان «پایتخت ورزش» جهان انتخاب شد
سال۱۴۰۳ سال: لوی/ نهنگ ایلی ( سال نهنگ) میباشد - دکتر توحید ملک زاده
تقویم بسیار قدیمی حیوانات که در ایران بطور رسمی کاربردی حداقل ششصد ساله دارد پایهای ترکی دارد. قدیمی ترین اثر دال بر استفاده از این سیستم تقویمی در سنگنوشته های ترکی « اورخون» نوشته شده به زبان ترکی قدیم در ۱۳۰۰ سال قبل، موجود است. پس از اسلام در آثار ابوریحان بیرونی نیز به این سیستم تقویم اشاراتی شده ولی شرح آن به طور کامل در کتاب مشهور دیوان لغات الترک محمود کاشغری به شرح زیر آمده است: يكي از خاقانهاي ترك ميخواهد كه تاريخ وقوع جنگي را بداند، ولی ممكن نميشود. از اينروي با ملتش مشورت ميكند و در قورولتای اعلام ميدارد كه همانطور كه ما درباره تاريخ وقوع اين جنگ دچار سردرگمي شديم آيندگان نيز سردرگم خواهند شد. بنابراين ما اكنون به تعداد دوازده (ماه و) برج آسمان دوازده سال را نامگذاري ميكنيم، تا سالهایمان را از گذر اين تقویم بفهميم. اين در ميانمان يادگاري باشد. ملّت هم پيشنهاد خاقان را تأييد ميكند.
خاقان به اين مناسبت به شكار ميرود و فرمان ميدهد كه حيوانات را به سوي رود «ايلا» برانند. مردم حيوانات را به تنگنا انداخته به سوي رودخانه ميرانند. بعضي از اين حیوانات را شكار ميكنند و تعدادي از آنها خود را به آب ميزنند. دوازده حيوان از آن ميان از آب ميگذرند. نام هر يك از اين حيوانات به سالي داده ميشود. نخستين اين حيوانات سيچان (موش) بوده ... نام نخستين سال «سيچغان ييلي» (سال موش) گذاشته ميشود. بعد نام حيواناتي كه يكي بعد از ديگري از آب گذشته بودند به ترتيب به سالها داده ميشود: «اود ييلي» (سال گاو) و ...
تركمنها نیز روايت پندآميزي در مورد پيدايش سالشمار حيواني دارند. روزي تمامي حيوانات به پيشواز سال جديد ميروند. شتر كه به قد و بالاي خودمغرور شده بود گفت: «حتماً پيش از همه سال جديد را خواهم ديد.» امّا موش كوچك با زرنگي تمام روي سر شتر جهيده و پيش از همه، سال جديد را مي بيند. شتر كه مات و مبهوت مانده بود، از تمامي دوازده حيوان دوره كه موفق به مشاهده سال جديد شده بودند عقب ميماند و بدين ترتيب غرور شتر باعث مي شود كه جايي در دوره سالها نداشته باشد .اين روايت به مدد مايه اخلاقي و پندآميز آن كه نهي از غرور است، در ميان تركمنها نسل اندر نسل نقل شده و بصورت ضربآلمثل درآمده است: «دويه بوينونا بويسانيپ ييلدان كور قاليپدير!» يعني (شتر به علّت مباهات به گردنش از مشاهده سال جديد محروم ماندهاست).
عموما اعتقاد بر این است که سالها با ویژگی هر یک از حیوانات همراه می باشد.
نام سالهای دوازدهگانه حیوانی ترکی که در ایران به کار میرفته با تلفظ قدیمی، به ترتیب عبارت بوده است از:
سیچقان ایل (سال موش)
اود ایل (سال گاو)
بارس ایل (سال پلنگ)
توشقان ایل (خرگوش)
لوی ایل (سال نهنگ)
ایلان ایل (سال مار)
یوند ایل (سال اسب)
قوی ایل (سال گوسفند)
بیچین ایل (سال میمون)
تخاقوی ایل (سال مرغ )
ایت ایل (سال سگ)
تنغوز ایل (سال خوک)
این سیستم تقویمی از دوران صفویه رسما در تقویم ایران بکار رفت. در سال۱۳۰۴ شمسی با آغاز سلطنت پهلوی و در راستای مقابله با نشانه های ترکی در ایران، از تقویم رسمی خارج گردید. با اینحال هنوز هم بصورت غیررسمی براساس سنتی دیرین هر سال تقویم حیوانی در تقویمهای نجومی اعلام می گردد و اهالی آذربایجان و ایران برای تفال از این نامگذاری استفاده می کنند. لوی یا نهنگ ( ماهی بسیار بسیار بزرگ) در فرهنگ ترکان باستان نماد حیات، برکت و پرآبی می باشد.
۱۶اسفند ۱۴۰۲
گونازتیوی
SH.A
ممانعت از آزادی موقت «آراز امان» علیرغم تامین وثیقه یک میلیارد تومانی
نصب و توزیع تراکت در تبریز در سالروز اعتراضات دانشجویان آذربایجانی در سال ۱۳۷۴
جمشید عزیزی بازداشت و جهت تحمل حبس به زندان آستار منتقل شد
برگزاری مراسم تشییع پیکر شاعر آذربایجانی اهل خداآفرین
شهردار و چند نفر از کارکنان شهرداری مرند بازداشت شدند
دیدار جمعی از فعالین حرکت ملی آذربایجان با علی رضیزاده نادارلی
علی رضیزاده نادارلی از زندان اوین به مرخصی اعزام شد
آغاز چهارمین ماه بازداشت فعالین حرکت ملی آذربایجان محبوس در زندان اوین
سنگاندازیهای ایران برای جلوگیری از صلح و تحدید مرزهای آذربایجان و ارمنستان
آیین باستانی «تپه نَنَه» در روستای پیرکندی خوی برگزار شد
ساخت و ساز در محوطه قلعه تاریخی اوْلتان این بنای تاریخی را درمعرض نابودی قرار داده است
انتقال «رویا ذاکری» دختر معترض آذربایجانی به بیمارستان اعصاب و روان رازی
خودکشی یکی از فعالین جنبش دانشجویی آذربایجان در دانشگاه تهران
عباس لسانی در مراسم گرامیداشت دکتر صدیق در سال ۱۳۸۰؛ باغیمسیز بیر ائل بللیدیر شن یاشار
خبری تاسفبار برای فرهنگ دوستان آذربایجانی؛ انتشارات «اندیشهنو» تعطیل شد
وخامت حال کریم اسماعیل زاده در زندان تبریز
رنجش مردم در سایه بی تدبیری مسئولین حکومتی؛ ترافیک سنگین وصفوف طولانی کامیونها در گمرک آستار
بازداشت خشونتآمیز هوادار تراکتور آذربایجان؛ ممانعت از ورود دختربچه ۶ ساله به ورزشگاه سهند
برکناری شبانه دکتر احمد بایبوردی از سمت خود به دلیل اطلاعرسانی درباره تخریبات زیستمحیطی در آذربایجان
برگزاری نمایشگاه نقاشی (طراحی) مرتضی پروین در زندان اوین
خودکشی یکی از فعالین جنبش دانشجویی آذربایجان در دانشگاه تهران
بازدید میهمانان بین المللی از پل خداآفرین
سنگاندازیهای ایران برای جلوگیری از صلح و تحدید مرزهای آذربایجان و ارمنستان
سفر معاون وزیر دفاع آذربایجان به تهران
خبری تاسفبار برای فرهنگ دوستان آذربایجانی؛ انتشارات «اندیشهنو» تعطیل شد
وزیر دفاع ترکیه: ایران مأمن تروریستهای پ.ک.ک شده است
انتقال «رویا ذاکری» دختر معترض آذربایجانی به بیمارستان اعصاب و روان رازی
وخامت حال کریم اسماعیل زاده در زندان تبریز
نتانیاهو از طرح «غزه بدون حماس» رونمایی کرد: خودمختاری و تبدیل به قطبی جدید برای جذب سرمایه طی ده سال
آیین باستانی «تپه نَنَه» در روستای پیرکندی خوی برگزار شد
سیل در شبستر چهار خودرو را با خود برد
رنجش مردم در سایه بی تدبیری مسئولین حکومتی؛ ترافیک سنگین وصفوف طولانی کامیونها در گمرک آستار
برگزاری جشنواره بینالمللی فیلم «توران» در ازمیر
پرواز اولین جنگنده اف-۱۶ مجهز به هوش مصنوعی
تفتیش منزل و ضبط تلفن همراه آشقین امامی هنرمند آذربایجان توسط نیروهای امنیتی
عباس لسانی در مراسم گرامیداشت دکتر صدیق در سال ۱۳۸۰؛ باغیمسیز بیر ائل بللیدیر شن یاشار
دیداروزیران خارجه آذربایجان و ارمنستان در قزاقستان
از تبریز تا همدان؛ اعتصاب طلافروشان و تعطیلی بازار زرگران شهرهای آذربایجان در اعتراض به قانون جدید مالیات