Contact Us

آخرین خبرها

اثرات جاده میان‌گذر بر اکوسیستم دریاچه اورمیه

۱۴۰۰.۰۷.۲۸, ۰۷:۳۶
اثرات جاده میان‌گذر بر اکوسیستم دریاچه اورمیه

Gunaz.tv

گوناز تی وی: دو تن از اساتید دانشکده مهندس عمران و کشاورزی دانشگاه تبریز "اثرات جاده میان‌گذر بر اکوسیسم دریاچه اورمیه" را بررسی کردند. در این تحقیق به برخی از نتایج و راهکارهای اصلاحی اشاره شده است.

 

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تبریز، محمد رضاپور، رئیس دانشگاه تبریز امروز یکشنبه (29 بهمن 1396) با اعلام خبر فوق، گفت: «این مطالعات از بخش‌های اصلی شامل مطالعات پایه حوزه آبریز دریاچه، مدل سازی اندرکنش هیدرودینامیکی بخش‌های شمالی و جنوبی دریاچه، ارزیابی سناریوهای اصلاح میان‌گذر و ارائه مناسب‌ترین گزینه اصلاحی بر اساس الزامات اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و سازه‌ای صورت گرفته است».

 

طرح بررسی اثرات جاده میان‌گذر بر دریاچه، از سوی علیرضا مجتهدی و جواد پارسا دو تن از اساتید دانشگاه تبریز در گروه‌های مهندسی آب و گروه آموزشی آبیاری دانشکده‌های مهندسی عمران و کشاورزی این دانشگاه، به سرانجام رسیده است.

 

نتایج این تحقیق لزوماً به معنای تائید آن از سوی گوناز تی وی نیست. این گزارش صرفاً جهت اطلاع رسانی از فضای مطبوعاتی آذربایجان جنوبی منتشر شده است.  متن کامل این بررسی به شرح زیر است:

 

"اصلی‌ترین عامل ایجاد جریان در دریاچه و گردش آب در آن، وزش باد تشخیص داده شده که دو دسته طوفان غالب و متناسب با آن دو دسته جریان غالب در این پهنه آبی شناسائی شد. در حالت کم‌آبی بخش اعظمی از ناحیه جنوبی خشک است و لذا در این حالت، بود و نبود میانگذر تاثیری بر گردش آب در دریاچه ندارد. در حالت تراز اکولوژیک و پرآبی که ناحیه جنوبی نیز دارای آب است، میانگذر منجر به تغییر الگوی جریان در دو بخش شمالی و جنوبی شده و الگوی گردش آب در دریاچه را به ویژه در مواقع طوفانی برهم زده است.

 

با دور شدن از میانگذر، اثر آن بر روی مقادیر سرعت جریان نیز کاهش می‌یابد. اصلاح میانگذر و ایجاد بازشوهای جدید، به تنهایی تاثیر مستقیم بر تغییرات تراز آب دریاچه (حل بحران خشک شدن) نخواهد داشت؛ بلکه بر اکوسیستم دریاچه تاثیر مثبت داشته و در جهت کاهش بحران دریاچه عمل خواهند نمود. به طور کلی هرچه موقعیت قرارگیری بازشدگی جدید در سمت غربی ساحل باشد، شاخص های ارزیابی اصلاح گردش هیدرولیکی بهبود یافته و در نتیجه وضعیت جریان به وضعیت پیش از احداث میانگذر نزدیکتر می‌شود، زیرا باز شدگی فعلی نزدیک به ساحل شرقی احداث شده است.

 

از نظر عملکرد فاکتور آبگذری در جهت بهبود پارامترهای مرتبط با گردش جریان در تراز اکولوژیکی سطح آب دریاچه و در کنار الزامات سازه ای، زیست محیطی و اجتماعی-اقتصادی، سناریوی دو بازشدگی به طول 500 متر در شانه غربی جاده میانگذر، به عنوان سناریوی ارجح جهت اصلاح، انتخاب گردید. بر اساس برآوردهای اولیه، هزینه های اجرائی گزینه های اصلاحی نیز برآورد شده است.

 

همچنین، بر مبنای نتایج ارزیابی های زیست محیطی مربوط به زمان اجرای گزینه اصلاحی، اجرای پروژه از منظر ارزیابی زیست محیطی مورد قبول است. نکته مهم، توجه به این مساله است که براساس ارزیابی مدل هیدرودینامیکی، جهت دستیابی به عملکرد معنادار گزینه اصلاحی، ضروری است که توده آبی دریاچه، حداقل به به تراز 1273 رسیده باشد. بنابراین، متذکر می شود که علی رغم اینکه با در نظر گرفتن وسعت کنونی بستر خشک، جهت عملیاتی نمودن سناریوهای اصلاح و بهسازی، از لحاظ اجرائی اکنون زمان مناسبی است، ولی از منظر ارزیابی اجتماعی- اقتصادی و با توجه به وضعیت کنونی حجم توده آبی دریاچه و دورنمای نه چندان معین برای میزان افزایش تراز آب آن در آینده، زمان اجرای طرح، تصمیمی مدیریتی است که پیشنهاد می شود با توجه به برنامه های ستاد احیای دریاچه اورمیه و شرایط اجتماعی موجود و همچنین با در نظر گرفتن دقیق دستاوردهای اجرای طرح، اتخاذ شود.

 

با توجه به تغییراتی که بستر دریاچه در دو دهه اخیر دستخوش آن شده است و براساس مطالعات ژئوهیدروشیمیایی، این نکته باید مورد توجه ویژه قرار گیرد که بازگشت به شرایط طبیعی در دریاچه با اجرای هر طرح اصلاحی در میانگذر، مستلزم گذر زمان قابل توجهی خواهد بود. نکته مهم، ملحوظ داشتن گزینه های بهسازی دیگر در کنار گزینه بهبود گردش هیدرولیکی است، چرا که مهمترین فعالیت مورد ارزیابی منتج به اثرات منفی بسیار بر فاکتورهای زیست محیطی، گزینه “بهره برداری از پل” است که با توجه به منتفی شدن گزینه حذف کامل میانگذر (نتایج ارزیابی اجتماعی-اقتصادی)، عملکرد آن به صورت بالقوه مطرح خواهد بود.

 

این گزینه ها منوط به وضع قوانین مدیریتی زیست محیطی جهت ملزم نمودن فرآیند راهداری در استفاده از تکنولوژی های دوستدار محیط زیست، ممنوعیت حمل و نقل مواد خطرزا برای سلامت زیست محیطی منطقه و همچنین بهبود کیفیت هوا، صدا و محیط بیولوژیکی (اقداماتی نظیر نصب پانلهای حائل صوتی در شانه های جاده) می شوند.

 

مورد مهم دیگر، ملحوظ نمودن قطعی الزامات معماری و سازه‌ای در مسئله مناظر انسان ساخت مربوط به اجرای پل آبگذری در جهت ارتقا فاکتورهای محیط فرهنگی (مشتمل بر گزینه‌های تفرجگاه‌ها و اکوتوریسم) است به منظور اجرای آبگذری، در کنار کالورتها و گزینه‌های متنوع مطرح در صنعت پل سازی، شامل مواردی نظیر پل‌های قوسی و پل‌های معلق، دو گزینه سیستم شمع-عرشه و پل کابلی، با شرایط میدانی و همچنین مشخصات دهانه‌های آبگذری، انطباق بیشتری دارند."

 

گوناز تی وی

E.Y

 

 

Keywords :

Similar News

اخبار منتخب

Most Read