به کتابهای فارسی با لهجه تاریخی کدام شهر مجوز داده می‌شود؟!

آخرین خبرها

به کتابهای فارسی با لهجه تاریخی کدام شهر مجوز داده می‌شود؟! - حسن راشدی

۱۴۰۲.۰۴.۲۰, ۰۹:۰۹

به کتابهای فارسی با لهجه تاریخی کدام شهر مجوز داده می‌شود؟! - حسن راشدی

Gunaz.tv

دادن مجوز به کتابهای ترکی آذربایجانی با لهجه تاریخی تبریز، از ابتکارات اداره ارشاد آذربایجان شرقی است یا اهداف دیگری پشت آن خوابیده است؟!

یا مسئول وزارت ارشاد در آذربایجان اصلا اطلاعی از زبان نوشتاری ترکی آذربایجانی ندارد و یا اصلا نمیداند زبان معیار برای کتابت ترکی چیست و یا هدف از این اطلاعیه، اجرای فرمانی است که از بالادست آمده تا زبان نوشتاری ترکی آذربایجانی که بدون برخورداری از حق تحصیل در مدارس برای فرزندان، باکتابهای اندکی که با تلاش شعرا، نویسندگان و روشنفکران و با گذر از هفت خوان ممیزی و سانسور امکان چاپ پیدا می کنند هم دچار تشتت و چند دستگی نوشتاری شود و مکتب نوشتاری ساختگی با لهجه تبریز، اردبیل، اورمیه، زنجان، همدان، قشقایی، خراسان، کرمان، اصفهان و غیره که بی شباهت به آش شله قلمکار نخواهد بود بوجود بیاید تا شاید بشود فاتحه زبان نوشتاری ترکی را که جمعیت چهل درصدی ایران را تشکیل میدهند به زودی و با خوشحالی خواند و با خیال راحت ایرانی تک زبانه با زبانی که از سال ١٣٠٩ با صدور فرمان رضاخان زبان تحصیلی و اجباری کلیه مدارس و دانشگاههای کشور شد و بجای نام تاریخی «زبان دری»، «زبان فارسی» هم بر خود گرفت،بوجود آورد!

مسئول وزارت ارشاد باید بداند زبان معیار کتابت ترکی آذربایجانی چیزی نیست که فردی از این اداره برای نوشتن آن فرمان صادر کند!

زبان نوشتاری و ادبی ترکی آذربایجانی که به آن «زبان نوشتاری معیار» هم گفته میشود هزار سال است که با تلاش و کوشش شعرا، ادبا، نویسندگان و دانشمندان زبانشناس این زبان، بر اساس پایبندی بر قوانین زبان صحیح نوشتاری بوجود آمده است که نه لهجه تبریز است و نه لهجه دیگر شهرها و نواحی آذربایجان‌؛ در عین حال بر گرفته از قانونمندی افعال، ترکیبات، لغات، اصطلاحات، امکانات و زیبائیهای کلیه لهجه های ترکی شهرها و نواحی مختلف بدون محدوده جغرافیایی و سیاسی است.

یعنی زبان نوشتاری ترکی آذربایجانی، لهجه هیچ شهر و منطقه‌ خاصی نیست، در عین حال زبان معیار نوشتاری همه شهرها و مناطقی است که به این زبان با لهجه‌های متنوع و زیبا سخن میگویند، به بیان دیگر «زبان ترکی گلستان زیبایی است که در آن، لهجه‌ها، گلهای رنگارنگ با عطرهای متنوع و خوشبو هستند که بر این گلستان زیبایی می بخشند!»

لهجه ترکی تبریز همانقدر زیباست که لهجه ترکی زنجان، همدان،ساوه، اردبیل، اورمیه، قشقایی، خراسان و دیگر مناطق زیباست! لهجه تبریز زیباست اما همه قوانین زبان نوشتاری ترکی آذربایجانی در آن مستتر نیست.

زبان نوشتاری ترکی آذربایجانی همانی است که حد اقل از هزار سال پیش و با کتاب «دده قورقود» شروع، با دیوان شعرایی چون نصیر باکویی، قاضی ضریر، برهان الدین، نعیمی، نسیمی، شیخ انوار، حبیبی، شاه اسماعیل ختایی و دیگر شعرا و محققین ادامه پیدا کرده و بعد از انقلاب پنجاه و هفت هم با ظرافت،صیقل و خلوص بیشتری که از لغات و کلمات دخیل بیگانه و غیر ترکی کمتری در آن استفاده شده ادامه پیدا کرده است.

در ایران، برای ترکی آذربایجانی نه دستگاه عریض و تحویل فرهنگستانی چون«فرهنگستان زبان و ادب فارسی و بنیاد سعدی» درست شده که بودجه سالانه آن نزدیک به صد میلیارد تومان از جیب همه مردم ایران از جمله ترکها هزینه میشود و نه توجهی به زبان ترکی می‌شود که گویشوران آن اکثریت نسبی جمعیت کشور را تشکیل میدهند!

فرهنگستان زبان فارسی با ریاست آقای حداد عادل لغاتی چون: «آخوری‌ریلبند، آنمن‌آرمانی، برگ کژفشار، برون پوسه، آسمان‌آریخت، بستک آغازگر، برِدسته، آب‌بارش‌شو، شاخاب و...»(١) ساخته که برای ساخت هر کدام از آنها بیشتر از یازده میلیون تومان هزینه میشود، تازه این کلمات باز قابل فهم برای مردم نیست و نیاز به ترجمه و توضیح مجدد دارد!

زبان ترکی با اینهمه جمعیت در ایران نه تنها مظلوم واقع شده است (البته زبانهای غیر فارسی دیگر هم به نسبت جمعیتشان) مولفین کتاب به این زبان، حتی برای گرفتن مجوز برای اندک کتابهای تالیفی‌شان هم با موانع و دردسرهای عدیده ای مواجه میشوند!

ترکهای آذربایجان و دیگر نقاط ایران حق دارند از کلمات و لغاتی در زبان نوشتاری ترکی خود استفاده کنند که در گذشته نه چندان دور در زبان آنها کاربرد داشت ولی از زمان حاکمیت رضا میرپنج دیکتاتور و با رسمی و اجباری کردن زبان فارسی در سرتاسر کشور، رفته رفته در زبان گفتاری آنها جایگاه خودرا از دست داده است!

همچنین آنها حق دارند از لغات و کلمات نوساز ترکی‌ای بهره ببرند که که بر اساس تکنولوژی جدید ساخته شده است و هیچ هزینه ای هم بر کشور نداشته است!

گونازتی‌وی

SH.A