گوناز تی وی: یکی از جاذبه‌های گردشگری زیبا و بکر استان اردبیل در آذربایجان جنوبی، وجود غارهای طبیعی در دل کوه‌ها با اشکال منحصر بفرد است.
به گزارش گوناز تی وی، حدود 150 دهنه غار به صورت اولیه در اردبیل وجود دارد که مهم‌ترین غارهای استان اردبیل به شرح ذیل می‌باشد:
غار هفت خانه «یئدی داملار، یئدی ائولر کوهولی»
غار هفت خانه در جنوب غربی شهر خلخال «خالخال» و شمال روستای گرمخانه در ارتفاع حدود 1600 متر از سطح دریا واقع‌شده است. این غار در فاصله 20 کیلومتری شهر خلخال قرار دارد و به‌وسیله جاده آسفالته که از کیلومتر 16 جاده خلخال-هشتجین به‌طرف غرب (روستای گرمخانه) منشعب می‌شود قرار دارد. غار هفتخانه از هفت تالار کوچک (خانه) که پشت سر هم و به شکل u انگلیسی قرار دارند تشکیل‌شده است.
این غار دارای دو دهانه ورودی است دهانه اصلی رو به شرق قرار دارد چهار تالار از این دهانه به سهولت قابل‌دسترسی است ارتفاع ان تالارها به‌طور متوسط بیشتر از سه متر می‌باشد. در غار هفت خانه به‌ویژه در خانه‌های اولیه آثار اقامت انسانی به مدت طولانی و استخوان‌های پوسیده و راهرو سنگچین که به‌وسیله انسان به وجود آمده است به چشم می‌خورد.
غار یخگان «بوزخانا داغي»
غار يخگان در فاصله 75 کيلومتری جنوب شرقی شهر خلخال و در دامنه غربی «يخگان داغی» (بوزخانا داغي) واقع گرديده است. قطر دهانه ورودی اصلی اين غار، در حدود نيم متر است که به‌وسیله راهرويی تنگ و باريک، به طول 10 متر، به تالار وسيعی منتهی می‌شود.
ابعاد اين تالار 15×37 مترمربع و ارتفاع سقف آن تا کف غار در حدود 14 متر است. در ضلع غربی اين تالار، تالارهای کوچک‌تری وجود دارد که به‌وسیله راهروهای پيچ در پيچی به يکديگر مرتبط می‌شوند.
هوای غار بسيار سرد و مرطوب است. از ديگر پديده‌های جالب‌توجه اين غار، وجود حوضچه کم‌عمقی است که در ارتفاع ۱ و نیم متری از کف غار قرار دارد. غار يخگان، ورودی ديگری دارد که از ورودی اصلی تنگ‌تر است و به همين دليل ورود و خروج از آن کمتر صورت می‌گيرد.
غار یخگان در فاصله دو کیلومتری آبگرم معدنی گیوی ازجمله اعجازهای طبیعی این منطقه است که داخل آن در زمستان گرم و در تابستان سرد است. باوجوداینکه در حال حاضر زلزله‌های متعدد مسیر عبوری داخل غار را تا انتها مسدود کرده اما درگذشته مردم از این مکان به‌عنوان یخچال استفاده می‌کردند.
وجود آبگرم معدنی گیوی با دمای 60 درجه سانتی‌گراد در کنار این غار موجب شده گردشگران باهدف مشاهده یکی از اعجازهای طبیعی به این مکان سفر کنند.
غارهای باستانی کنزق اردبیل
غارهای باستانی کنزق اردبیل در روستای کنزق شهر توریستی سرعین واقع‌شده است. این محوطه باستانی شامل قبرستان تاریخی، تپه و دخمه‌های صخره‌ای به‌هم‌پیوسته‌ای است که شواهد محوطه نشانگر استقرار قبل از اسلام است.
اين محوطه تاريخي به دليل زلزله اردبيل قسمت اعظمي از اين منطقه دچار آسيب‌ديدگي شده است. روستاي کنزق قدمتي ديرينه دارد، که نشانه‌هايي از آن در بقاياي روستاي قديمي کنزق و غارهاي طبيعي روستا قابل‌ملاحظه است.
غارهای بینه لر لاهرود
این غارها در 17 کیلومتری شمال غرب مشگین شهر، «خییاو»، در روستای متروک بنه لر، در 6 کیلومتری مسیر شهر لاهرود به آبگرم شابیل و در حاشیه دره رود قره‌سو قرار دارد.
این غارها مشخصاً به صورت به‌هم‌پیوسته هستند و به هم راه دارند (نه تماماً) و بعضاً به صورت دوطبقه و سه‌طبقه هستند که درگذر زمان تخریب‌شده‌اند. حدود 5 کیلومتر از راه دسترسی به این غارها خاکی است.
گوناز تی وی
R.F
