20 ژانویه در تقویم آزربایجان به عنوان روز «عزای عمومی» قید شده است.
امروز پنجشنبه (30 دی) به مناسبت 32-مین سالروز جنایات قوای روس و ارمنی، راس ساعت 12:00 به وقت محلی در سراسر آزربایجان، یاد و خاطره شهدای ژانویه سیاه با یک دقیقه سکوت، گرامی داشته شد.
در شب گذر از 19 به 20 ژانویه سال 1990 با دستور حاکمان اتحاد جماهیر شوروی ارتش 26000 نفری شوروی به باکو، سومقاییت و سایر شهرهای آزربایجان یورش برد. در نتیجه این یورش نظامی 147 نفر غیر نظامی به قتل رسیده و 744 نفر به شدت مجروح شدند. این حادثه تلخ در تاریخ معاصر آزربایجان به عنوان «ژانویه سیاه» درج گردید.
دسته‌هاي ارتش شوروي كه مركب از نيروهاي ويژه كه غالبا ارمني بودند بدون هیچگونه هشداری و شبانه به پایتخت آزربایجان شمالی وشهرهای مهم حمله کردند.
در اين حمله از سلاحهاي سنگين جنگي – تانك، مسلسل، سلاحهاي اتوماتيك و ساير ابزار جنگي بر عليه شهروندان غيرمسلح بي دفاع اعم از زن، كودك و كهنسال استفاده گرديده، منازل مسكوني به آتش گرفته شد. ارتش شوروي برخوردي بي‌رحمانه را در مواجهه با اين مردمي كه 70 سال تبعه‌اش به شمار مي‌آمدند به نمايش گذاشت.
برخي از كشته‌شده‌گان بصورتي كاملا بي‌رحمانه مورد اصابت بيش از 20 گلوله قرار گرفته بودند، چشمان برخي از مقتولين از كاسه در آورده شده، كودكان و سالخوردگان به قتل رسيده، آمبولانس ها و پزشكان به رگبار بسته شده و شهروندان غيرمسلح در درون منازل خود به قتل رسيده بودند.
بنا بر آخرين بررسي‌ها در فاجعه خونين 20 ژانويه، 147 شهروند غير مسلح كشته شده، 841 نفر به صورت غيرقانوني بازداشت گرديده و 744 نفر مجروح گشته اند. برخي از كشته‌شده‌گان به دريا انداخته شده و مدارك بازجويي ضمن انتقال به مسكو امحا گرديده است.
ژانویه سیاه، که از آن با عنوان «قارا یانوار» یاد می‌شود، به سرکوب خونین جنبش استقلال‌خواهی مردم آزربایجان شمالی که در تاریخ 19-20 ژانویه 1990 از فروپاشی شوروی سابق، به دست ارتش سرخ در شهر باکو انجام گرفت، گفته می‌شود.
هر ساله در سالگرد این روز ملی، آزربایجانیان جهان یاد و خاطر هموطنان شهید خود را که جانشان را فدای دفاع از خاک و استقلال وطن کردند گرامی میدارند.
گوناز تی وی
E.Y
