GUNAZ.TV
GÜNEY AZƏRBAYCANIN AZADLIQ SƏSİ
Tomac Salehiyə dəstək aksiyaları keçirilib
İranın bir neçə şəhərində etiraz aksiyaları keçirildi
Ukraynanın Kupyansk şəhəri istiqamətində şiddətli döyüşlər gedir
Putinin andiçmə mərasiminin tarixi məlum olub
Şuşanın Qaybalı kəndində mina partlayıb, ANAMA əməkdaşı xəsarət alıb
Peskov: Moskva Bakı ilə İrəvan arasında təmasların davam etməsini alqışlayır
İranda daha 3 qadın ailə üzvləri tərəfindən öldürülüb
İctimai fəala ağır həbs cəzası verildi
Vətəndaşlara su ehtiyatı toplamaq tapşırılıb
Ermənistanda delimitasiyaya etiraz edən hərbçilər məsuliyyətə cəlb olunub
İran İsrail zərbələrinin vurduğu ziyanı ört-basdır etməyə çalışıb - SÜBUT
ABŞ: İran silahları təbliğ olunduğu qədər effektli deyil
Bəluclar bölgənin içməli su təminatına olan lıaqeyd münasibətə görə etiraz eyləmi keçiriblər
Xarici KİV Rusiya ilə Ukrayna arasında sülhə mane olan əsas məqamları açıqlayıb
Husilər Britanyaya məxsus neft tankerini vurdu
Traktor çağırış kubokunun 8 komandası sırasında qərarlaşıb
Onlarla vəkil məcburi hicab qaydasına etiraz etdi - Bu qanuna ziddir
Güneyli alimə görə İsveçin baş nazirinə məktub ünvanlandı
"Universitetlərimiz düşmənlik mövqeyində olan ölkələr tərəfindən hədəfə alınıb"- Britaniya
KİV: İsrail "Hizbullah"ın vacib simalarından biri məhv edilib
KİV: Zelenski Ukrayna üçün son tarix təyin edib
Reper barədə çıxarılan edam hökmünə etiraz edən jurnalistə qarşı cinayət işi açılıb
İrana qarşı birlik qurulur
Şərqi Azərbaycanda enerji qıtlığı yaşanır
Prezident İlham Əliyev: Azərbaycan ilə Ermənistan arasında gedən sülh danışıqlarını yüksək qiymətləndiririk
Azərbaycan Prezidenti: Artıq 6 min keçmiş köçkün öz dədə-baba torpağına qayıdıb
Prezident İlham Əliyev: Sülhə nail olmaq üçün çox yaxşı fürsətlər var
Prezident: Təbii qaz təchizatçısı olan Azərbaycan Avropa üçün yaşıl enerji təchizatçısı da olacaq
Terror qruplaşması Azərbaycana qarşı tədbir keçirib
Şolts enerji təchizatı sabitliyinə töhfəsinə görə Azərbaycana təşəkkür edib
İsrail Hizbullahın obyektlərinə zərbələr endirməyə davam edir
Növbəti köç karvanı Füzuli şəhərinə çatıb, mənzillərin açarları təqdim edilib
ABŞ təşkilatları Ermənistanda yeni AES-in tikintisi ilə bağlı tədqiqatlarda iştirak edir
Ukrayna daha 140 hərbçisinin meyitini geri qaytarıb
Mollalar hicaba riayət etməyənlərə qarşı dolayı müahribə elan ediblər
Kirmanda sosial media fəalları həbs edilib
Tarixi qala baxımsız qalıb
ABŞ İranın əleyhinə yeni sanksiyalar tətbiq edib
Kərəc və Saqqız şəhərlərində 4 məhkum edam edilib
Rəsmi İrəvan: Ermənistan və Azərbaycan XİN rəhbərlərinin Qazaxıstandakı görüşünün tarixi razılaşdırılır
KİV: İspaniya Ukraynaya “Patriot” raketləri göndərəcək
Məhbus aktivistlər məzuniyyət hüquqları ilə təmin olunmurlar
Təbrizli körpəyə türk adına görə sənəd verilmir
- Əhməd bəy, İrandakı etiraz aksiyalarında Güney Azərbaycan milli hərəkatının rolu və təsiri nə səviyyədədir? Güneylilər öz hüquqları ilə bağlı istəklərini müstəqil şəkildə, yoxsa ümumiran etirazları çərçivəsində irəli sürməlidirlər?
- İranda baş verən etiraz aksiyalarında Güney Azərbaycan milli hərəkatının rolu və təsiri hərəkatın fəallarının istədiyi qədərdir. Hərəkat fəallarının qərarı bundan ibarətdir ki, aksiyalarda nə çox passiv, nə də çox aktiv olmalıdırlar. Onlar Azərbaycan məsələsinə ciddi təsiri və faydası olmayan cərəyana qoşulmaqla milli qüvvələrin itki verməsini istəmirlər. Bundan öncəki təcrübələrə əsaslanaraq, Azərbaycan xalqının milli istəklərinin müstəqil şəkildə irəli sürülməsini istəyirlər. Ona görə ki, son 100 ildə İranda baş verən 4 inqilabda biz öz sözümüzü deyə-deyə inqilablara qoşulmuş, ancaq öz hüququmuzu əldə edə bilməmişik. Bu, başqa qrupların əleyhinə olmaq demək deyil, sadəcə, hər kəs öz dərdinin dərmanını axtarırsa, Azərbaycan milli hərəkatı da öz dərdinin dərmanını axtarır və bunu da milli dövlətçilik xəttinin irəli aparılmasında görür. Güney Azərbaycan federalizm, konfedralizm və ən yaxşı halda müstəqillik istəyir. İki Azərbaycanın birləşməsi məsələsinə gələcəkdə xalqımız qərar verəcək, ancaq Güneydə milli dövlətçilik hələlik ən güclü istəkdir.
- Hazırda mərkəzçi-irançı cərəyan, Rza Pəhləvi, hətta Həsən Şəriətmədari fəallaşıb, qeyri-fars xalqların hüquqları barədə konkret fikir bildirmədən yenə də ümumiran platforması, mərkəzçi mövqe ətrafında birləşməyi təklif edirlər. Bu çağırışlar qeyri-farslar arasında necə qarşılanır?
- İranda yaşayan qeyri-fars xalqlara, azərbaycanlılara qarşı münasibətdə özünü müxalifətçi adlandıran mərkəzçi qüvvələrlə hazırkı molla hakimiyyəti arasında ciddi bir fərq yoxdur. Rza Pəhləvi və hətta adını çəkdiyin Həsən Şəriətmədari İranda yaşayan qeyri-fars xalqların etnik məsələlərdən danışmalarını istəmirlər. Onlar bunu demoktratiya ilə əlaqələndirsələr də, bu, yanlışdır - normal demokratik sistemdə etniklərin də hüquqları tanınmalıdır. Bu adamlar əslində demokratiya adı ilə yenidən keçmiş diktatorluğu bərpa etmək niyyətindədirlər. Məsələn, Həsən Şəriətmədari son müsahibəsində güclü mərkəzçi bir hakimiyyətin qurulmasının tərəfdarı olduğunu bildirir. Mərkəzçilik isə əslində farsçılıq üzərində qurulubdur. O bildirib ki, Livan və İraq kimi bir quruluş mümkün olmasa da, Amerika və Almaniyada olan sistemə oxşar bir federalism istəyir. Belə görünür ki, Həsən Şəriətmədarinin Livan və İraq sisteminə maraq göstərməməsinin səbəbi adı çəkilən ölkələrdə etniklərin dövlətdə iştirakıdır.
- İndiki mərhələdə fars mediası, xüsusilə panfarsist cərəyanlara yaxın media orqanlarının fəaliyyəti daha da genişləndirlib. Xaricdə Güney Azərbaycanla bağlı fəaliyyət göstərən medianın isə ciddi dəstəyə ehtiyac duyduğu hiss olunur. Problemin həlli və Güneylə bağlı olan media orqanlarının dirçəldilməsi üçün nələr etməyi təklif edərdiniz?
- Misal üçün İraqda kürdlərin özlərinin lokal dövləti var və prezidentin hər zaman kürd olması qəbul edilib. Həsən Şəriətmədari isə buna müxalifdir. Maraqlıdır ki, o, Amerika və Almaniyadakı kimi federalizm istəsə də, bu ölkələrdə olan demokratiyanı istəmir. Onun Amerika və Almaniyada olan sistemi qəbul etməsinin səbəbi isə bu ölkələrdə dövlətin milli məsələlər üzərində qurulmamasından irəli gəlir. Həsən Şəriətmədari özünü azərbaycanlı adlandırsa da, milli məsələlərə yanaşmada farslarla eyni xətti irəli aparan şəxslərdən biridir. Onu da qeyd edim ki, Şəriətmədarinin bir tərəfi azərbaycanlı olsa da, bir tərəfi kaşanlıdır və o, əslində Azərbaycan məsələsindən uzaq adamdır.
2020-ci ildə İkinci Qarabağ müharibəsi gedən bir vaxtda Həsən Şəriətmədari xaricdə farsdilli mediaya verdiyi açıqlamalarda Qarabağ ermənilərinin hüquqlarını müdafiə edir, onların taleyindən narahatlığını bildirirdi. Ancaq Qarabağ 30 il müddətinə işğalda qaldığı müddətdə bu adam bircə dəfə bu barədə danışmadı, torpaqlarından didərgin salınan azərbaycanlılar haqqında fikir bildirmədi. Bütün bunlara görə də o, manqurtlaşmış və sadəcə özünü Azərbaycana bağlayaraq farsçılıq edən bir ünsürdür.
- Farsdilli medianın imkanlarının genişlənməsi və son vaxtlar çox aktivləşməsi müşahidə edilir. Eyni sözü azərbaycandilli media haqda demək çətindir.
- Çox doğru deyirsiz. Fars mediası bizimkilərə nisbətən güclü idi, indi daha da gücləndirilib. Həqiqətən də indiki şəraitdə Güney Azərbaycanla bağlı fəaliyyət göstərən media orqanlarının gücləndirilməsinə, inkişaf etdirilməsinə ehtiyac var. Əlbəttə, qeyd etməliyəm ki, farsdilli media xalqın hesabına güclənməyib. Burada Səudiyyə Ərəbistanın və şah dövründən qalan milyardların əhəmiyyətli dərəcədə rolu var. Bununla yanaşı panfarsist cərəyanlara mənsub şəxslər “Amerikanın səsi”, BBC və başqa bu kimi farsca versiyaları olan media orqanlarına nüfuz edərək öz ideoloji təbliğatlarını genişləndiriblər.
Təssüflədeməliyik ki, bizim bir sıra azərbaycanlılarımız qeyd etdiyim farsçıların əksinə olaraq, başqa kanallarda, media orqanlarında işləyəndə də öz milli maraqlarımıza uyğun hərəkət etmirlər.
Güney Azərbaycanla bağlı medianın fəaliyyətinin daha da gəlişdirilməsi və verimli olması üçün ciddi dəstək olmalıdır. İndiki dönəmdə bunun fərdlərin şəxsi imkanları və xalqımızın ianələri ilə reallaşması çətindir. Müsbət nəticə almaq üçün ciddi dəstək qaynaqları olmalıdır. Bu Azərbaycan dövləti, hətta Türkiyə də ola bilər. Burada qeyri-adi heç nə yoxdur və məsləhət olduğu təqdirdə öz dövlətimizin Azərbaycan məsələsinə dəstək verməsi təbiidir.
Təsəvvür edin ki, İraqın şimalında olan yarımçıq kürd muxtariyyəti belə bütün dünyada yaşayan kürdlərə dəstək verir, onların qayğısına qalır. Ancaq hələ bu günə kimi biz Azərbaycandan belə bir yardım görməmişik. Ola bilsin bu, məsləhət olmayıb, ancaq bundan sonra mediamızım inkişafı üçün dəstəyin olması olduqca vacib və zəruridir.
- Tehranda səfirliyimizin bağlanmasına baxmayaraq, Təbrizdəki konsulluğumuz işini davam etdirir. Sizcə, bunun səbəbi nədir?
- Bu, Azərbaycan dövlətinin məharətli siyasət yürütməsindən xəbər verir. Bunun bir neçə səbəbi ola bilər, gələcəkdə hadisələrin inkişaf istiqamətindən asılı olaraq konsulluq bağlana və ya Tehranda səfirliyin fəaliyyəti yenidən bərpa edilə bilər. Mən hələlik məsələ ilə bağlı üç ehtimalı qeyd etmək istəyirəm.
Təbrizdə konsulluğun açıq qalmasının səbəblərindən biri İran və Güney Azərbaycan bölgələrində ailə qurub yaşayan, iş adamları, nəqliyyat sahəsində çalışan və başqa bu kimi səbəblərə görə orada olan Azərbaycan Respublikası vətəndaşlarının problemlərinin həlli ilə məşğul olmaq istəyidir. Bu baxımdan konsulluğun fəaliyyət göstərməsi faydalıdır.
İkinci isə Azərbaycan dövləti çox məsuliyyətli hərəkət edir. Xarici siyasətini hissiyyat üzərində qurmayıb və məsələlərdə Azərbaycan dövlətinin mənafeini əsas götürür. Buna görə də İrandan fərqli olaraq qonşuları ilə daha təmkinli davranır və onlarla siyasi, iqtisadi və mədəni əlaqələrini mümkün qədər qoruyub saxlamağa çalışır. Təbrizdəki konsulluğun bağlanmaması həm də Azərbaycan dövlətinin bütün bağları qoparmaq istəməməsini göstərir. Bu, Azərbaycan dövlətinin siyasətidir və təbii ki, istədiyi vaxt bu məsələdə istədiyi dəyişikliyi edə bilər.
Üçüncü səbəb isə çox sadədir. Azərbaycan konsulluğunun elə Təbrizdə olmasının özü önəmlidir. Səfirlik bağlandığı üçün İranın bütün bölgələri Azərbaycana səfər vizası almaq üçün Təbrizə getməyə məcbur olacaqlar. Bu, həm də özlüyündə əhəmiyyətli bir mesaj ehtiva edir. Bu dəfə Azərbaycan Respublikası Tehranla yox, Təbrizlə bağ qurur və Azərbaycan Respublikasını Təbriz təmsil edir. Ən azı biz güneylilər olaraq bunu bu mənada qəbul edirik və etməliyik. Düşünürük ki, vətənimizin şimal bölgəsində olan dövlətimizin təmsilçisi onun cənub bölgəsindədir.
Bu həm də fars və farsçılara maraqlı siyasi bir mesaj kimi qəbul oluna bilər: “Azərbaycan Respublikasına getmək istəyirsinizsə, birinci Təbrizə getməlisiniz. İcazə versələr, Quzey Azərbaycana gedə bilərsiniz”. (Axar.az)
Timur
İran İsrail zərbələrinin vurduğu ziyanı ört-basdır etməyə çalışıb - SÜBUT
ABŞ: İran silahları təbliğ olunduğu qədər effektli deyil
Husilər Britanyaya məxsus neft tankerini vurdu
İrana qarşı birlik qurulur
Terror qruplaşması Azərbaycana qarşı tədbir keçirib
Tarixi qala baxımsız qalıb
Təbrizli körpəyə türk adına görə sənəd verilmir
Simonyan: Ermənistan Azərbaycandan qaz almağa hazırdır
Ermənilər Tehranda soyqırım tədbiri keçiriblər
Təbrizdə qadın azarkeşlərin stadiona girişinə qadağa qoyulub
KİV: Çin Şimali Koreyadan Rusiyaya silah daşınmasına yardım edir
HƏMAS mülki sığınacaqlardan raket atır
Qırğızıstan Ağdamda məktəb binası inşa edəcək
Prezident İlham Əliyev tanınmış güneyli alim Şapur Ənsariyə medal verdi
İsrail İranın S-300 raketlərini məhv edib!
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırılıb
Türkiyə Prezidenti Ermənistana xəbərdarlıq edib: Fürsət qapıları həmişə açıq qalmır
Azərbaycan türkcəsindəki mətnləri "Onlayn" tərcümə edən proqram təqdim olunub
İranda məcburi hicab qaydaları növbəti dəfə sərtləşdirilir
ABŞ Dövlət Departamenti İranda insan haqları ilə bağlı illik hesabatını yaydı
Dörd azərbaycanlı fəalın dindirmə iclası keçirilib
Azərbaycan sərhədçiləri İrandan narkotik keçirilməsinin qarşısını alıb
İranda məcburi hicab qaydaları növbəti dəfə sərtləşdirilir
Qəzvində sosial media fəalları həbs edilib
Prezident İlham Əliyev tanınmış güneyli alim Şapur Ənsariyə medal verdi
"Bosniyada müsəlmanlara qarşı törədilənlər soyqırımı olmayıb" İranın səfiri
İran rejimi xeyrinə casusluqda şübhəli bilinən şəxs həbs edildi
Krım türklərinin Tərcüman adlı televiziyası fəaliyyətə başlayıb
Təbrizdə Urmu gölü ilə bağlı posterlər yayıldı
Azərbaycan türkcəsindəki mətnləri "Onlayn" tərcümə edən proqram təqdim olunub
2 il ərzində ölkənin yoxsul təbəqəsinin sayı 8 milyon nəfər artıb
Azərbaycan və Özbəkistan kosmik sahədə əməkdaşlıq edəcək
"Dünyada sabitliyə ən böyük hədə İrandır"- İsaq Herzoq
ABŞ Dövlət Departamenti İranda insan haqları ilə bağlı illik hesabatını yaydı
Azərbaycanla Ermənistan arasında ilk sərhəd dirəyi quraşdırılıb
HƏMAS mülki sığınacaqlardan raket atır
Türkiyə Prezidenti Ermənistana xəbərdarlıq edib: Fürsət qapıları həmişə açıq qalmır
ABŞ, Britaniya və Kanada İrana qarşı sanksiya tətbiq etdi