GUNAZ.TV
GÜNEY AZƏRBAYCANIN AZADLIQ SƏSİ
Azərbaycannın Kirmana daşınan illik sərvətinin məbləği açıqlandı- 1 milyard 200 milyon dollar
Qırmızı dənizdə İrana bağlı qüvvələrin 4 PUA vurulub
Milli fəal Evin həbsxanasına qaytarılıb
Sünni lider bəluç müğənninin öldürülməsini qınayıb
Hərbi vəzifəlilərin təlim toplanışında növbəti tapşırıqlar icra edilir
Azərbaycan Prezidenti: Şuşanın tarixi simasının bərpası istiqamətində fəal işlər gedir
Rusiya Xarkov vilayətinin bir neçə yaşayış məntəqəsini ələ keçirib
"Yenə deyirəm ki, İran nüvə silahı istehsal etməyə yetərincə urana malikdir"- Rafel Qrossi
Din xadimi İranda sünnilərə qarşı repressiyaları pislədi
Azərbaycan və Ermənistan XİN başçıları danışıqları davam etdirməyə razılaşıblar
Ermənistanda kütləvi itaətsizlik aksiyaları başlayıb, İrəvanda 40-dan çox aksiyaçı saxlanılıb
KİV: Aİ Ukraynaya hərbi kontingent göndərməyi nəzərdə tutmur
DİN və ANAMA mina təhlükəsi ilə bağlı müraciət edib
Çinin şərqində 2 gəmi İran neftini limanda boşaldırlar
Ucanda tarixi qala məhv olmaq üzrədir
İranda öldürülən qadınlar barədə statistikası açıqlandı
Suya görə İranla Əfqanıstanın gərginliyi artır
Buşəhrdə hicaba görə iş yerləri bağlandı
Polşa-Belarus sərhədində fortifikasiya qurğuları quraşdırılır
Türkmən etniklərin tərkibini dəyişmə siyasəti davam etdirilir
Qaşqay fəal həbs edildi
Malayziya ABŞ-ın İrana qarşı təklifi ilə razılaşmayıb
Urmu gölünün durumunu əks etdirən son peyk fotosu yayıldı
Azərbaycan və Ermənistan XİN başçıları Almatıda danışıqları bu gün davam etdirəcək
Təbrizdə parlament seçkilərində anti-rekord, iştirakçı sayı açıqlandı
"İnternetin deyil, şəbəkəyə qoşulma sürəti artıb"- keçmiş nazir
Tanınmış rejissor məhbus sənətçinin əsərləri yaydı
Mahmud Abbas: "Fələstin BMT-yə tam üzv olmaq üçün səylərini davam etdirəcək”
Dövlət Departamenti Rusiyanın yeni hücum planı ilə bağlı proqnozunu açıqlayıb
Urmu gölü ətrafında daha bir ekoloji problem - Yolqun ağacları məhv edilib
Hər 6 saatdan bir İranda 1 məhbus edam edilir
Məşhur aktivist şantaj edilmələr barədə müraciət edib
Mirzoyan: Almatı görüşü Azərbaycanla sülh müqaviləsinin razılaşdırılmasına yönəlib
Ceyhun Bayramov sülh danışıqlarına dəstəyə görə Qazaxıstana təşəkkür edib
"Artıq insanlar hətta aşağı vəzifəli rəsmilərə qarşı şikayət etməkdən qorxur" - məclis deputatı
İsfahanda iki hökumət məmuru öldürüldü
Almatıda Azərbaycan və Ermənistan XİN rəhbərlərinin görüşü başlayıb
Rəisi: Hicabla bağlı islamın təlimatlarını icra edirik
Ukraynada 20 minə qədər məhkum orduya cəlb edilə bilər
Körpəyə yanlış müdaxilə onurğa beyninin qırılması ilə nəticələnib
Netanyahu HƏMAS-ı bitirməyə AND İÇİB!
Etirazçılar Ermənistan-İran yolunu bağlayıb
İranda parlament seçkilərinin ikinci turu keçirilir
Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə “Yaşıl Dünya” Ekoloji Maarifləndirmə İctimai Birliyi tərəfindən həyata keçirilən “Urmu gölünü xilas et: ekoloji fəlakət qapıda” layihəsinin icrası davam edir.
Layihə çərçivəsində iyulun 19-da Cebhe.info internet televiziyasında “Urmiya gölündə ekoloji fəlakət” adlı video-müsahibə yayımlanıb.
Video-müsahibədə “Yaşıl Dünya” Ekoloji Maarifləndirmə İctimai Birliyinin sədri Elman Cəfərli və ekoloq, aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru və dosent Ənvər Əliyev iştirak edib.
Verilişdə qeyd olunub ki, qlobal istiləşmə və antropogen amillər dünyada su hövzələrinin qurulmasına, su ehtiyatlarının azalmasına gətirib çıxarıb.
Qurumaqda olan göllərdən biri də Cənubi Azərbaycan ərazisində yerləşən, ərazisi 5960 kvadrat kilometr olan Urmiya gölüdür. Şərqin ən gözəl incilərindən biri olan, sahilləri Təbriz, Urmiya, Xoy, Marağa, Qoşaçay, Soyuqbulaq, Xana, Salmas, Uşnu və Sulduz kimi bölgələrini əhatə etməklə Cənubi Azərbaycan torpaqlarının beşdə birini təşkil edə zəngin mineral ehtiyatlara, o cümlədən, 5 milyard ton potas, 60 milyon ton potasium sulfat, 240 milyon ton maqnezium, 28 ton bromidə malik olan Urmiya gölü fəlakətli günlərini yaşayır.
Urmiya gölü və onun çevrəsində 2014-2016-cı il biomüxtəlifliyin son siyahıları əsasən, adalarda yerləşən çayları ilə birlikdə, 62 növ bakteriya, 20 növ fitoplankton, 24 növ məməli heyvan, 41 növ sürünən, 212 növ quş, 7 növ suda-quruda yaşayan, 5 növ molyusk və 26 növ balıq yaşayırdı.
Bu canlıların varlığı və çeşidliyi Urmiya gölünün 1967-ci ildə UNESCO tərəfindən biosfer qoruğu elan edilməsinə və Ramsar konvensiyasına salınmasına səbəb olmuşdu.
Əvvəllər göldə 32 milyon kubmetr su var idisə indi həmin rəqəm yalnız 3 milyona enib.
Urmiya gölünün 70 faizi 50 il ərzində tamamilə quruyub və şoranlığa çevrilib. Göldəki suyun səviyyəsi isə 1995-ci ildən azalmağa başlayıb.
Bura xeyli sayda çay, o cümlədən Acıçay, Tatuçay, Şəhərçay, Nazlıçay, Cığatı çayları tökülərdi. Lakin İran hökuməti gölün əsas su mənbəyi olan çayların üzərinə bəndlər çəkib. Nəticədə isə göl qurumağa başlayıb.
Hazırda Urmiya gölünün 94 faizi quruyub.
Yaşıl Dünya” Ekoloji Maarifləndirmə İctimai Birliyinin sədri, layihənin rəhbəri Elman Cəfərli layihə çərçivəsində görüləcək işlər haqqında məlumat verib. Bildirib ki, layihə çərçivəsində video-müsahibələr təşkil ediləcək, sənədli film çəkiləcək.
ekoloq, aqrar elmlər üzrə fəlsəfə doktoru və dosent Ənvər Əliyev bildirib ki, Urmiya gölünün quruması ilk olaraq ötən əsrin 90-cı illərində müşahidə olunub.
“Bizim bölgə 200 milyon il öncə-Mezozoy dövründə dəniz altından qalxmış bir hissədir.
Bu üzdən ərazidə şoran gllər çoxdur. Abşeronda təkcə 150-dən çox şoran göl var. Dünyada Balxaş, Aral gölləri kimi duz gölləri mövcuddur. Urmiya gölü də bu cür göllərdən biridir. Bu isə bölgədə kənd təsərrüfatına böyük zərbə vuracaq.
Urmiya gölü tektonik göldür, 40-50 min il bundan öncə yaranıb. Sahəsi çox böyük su toplama ərazisi var. Şoran göldür, çayların quruması, suvarma sisteminə cəlb olunması gölün qurumasına gətirib çıxardı”-deyə, o, bildirib.
Ekoloq bildirib ki, gölün qurumasının əsas səbəbi antropogen amillərdir:
“Bölgədə əhalinin artması, kənd təsərrüfatının inkişafı, suvarma sisteminin yenilənməməsi, gölü qidalandıran çaylar üzərində su anbarlarının tikilməsi urmiya gölünün qurumasının əsas səbəblərindən biridir”.
Ənvər Əliyev bildirib ki, Urmiya gölünün quruması böyük ekoloji fəlakətə yol açacaq.
“Bu gölün quruması təkcə su məsələsi, quraqlıq məsələsi deyil. Böyük bir ekosistemin məhvi deməkdir. Bu duz gölünün quruması torpaqları şoranlaşdıracaq, ot örtüyünü məhv edəcək. Göl quruyarsa yerində milyon tonlarla duz qalacaq.
Göldən qalxan duz fırtınası sağalmaq xəstəliklərə, o cümlədən dəri xərçəngi, tənəffüs sistemi xəstəliklərinin yaranmasına səbəb olacaq. Bir sözlə Güney Azərbaycanın iki bölgəsində milyonlarla insanın həyatı təhlükə altındadır”.
Ekoloq deyib ki, Urmiya gölünün quruması laqeyd yanaşma ekolji cinayət sayıla bilər.
“Bu yazı Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə yardımı ilə “Yaşıl Dünya” Ekoloji Maarifləndirmə İctimai Birliyi tərəfindən həyata keçirilən “Urmu gölünü xilas et: ekoloji fəlakət qapıda” layihəsi çərçivəsində hazırlanmışdır və bu yazıda əks olunan fikir və mülahizələr müəllifə aiddir və Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin rəsmi mövqeyini əks etdirməyə bilər”
Ayxan
Azərbaycannın Kirmana daşınan illik sərvətinin məbləği açıqlandı- 1 milyard 200 milyon dollar
Azərbaycan və Ermənistan XİN başçıları danışıqları davam etdirməyə razılaşıblar
Suya görə İranla Əfqanıstanın gərginliyi artır
Türkmən etniklərin tərkibini dəyişmə siyasəti davam etdirilir
Urmu gölünün durumunu əks etdirən son peyk fotosu yayıldı
Tanınmış rejissor məhbus sənətçinin əsərləri yaydı
Hər 6 saatdan bir İranda 1 məhbus edam edilir
Mirzoyan: Almatı görüşü Azərbaycanla sülh müqaviləsinin razılaşdırılmasına yönəlib
İsfahanda iki hökumət məmuru öldürüldü
Netanyahu HƏMAS-ı bitirməyə AND İÇİB!
İranda parlament seçkilərinin ikinci turu keçirilir
Təbrizdə Azərbaycan dilində tamaşa icra olunacaq
ABŞ: İranın heç vaxt nüvə silahı əldə etməyəcəyinə zəmanət veririk
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümüdür
Peskov: Erməni tərəfinin xahişi ilə Rusiya sərhədçiləri Ermənistan-Türkiyə, Ermənistan-İran sərhədində qalacaq
Xaməneinin müşaviri təhdid etdi: Nüvə doktrinamızı dəyişə bilərik
Beynəlxalq Əfv Təşkilatı məcburi hicabla bağlı İrana çağırış etdi
Güney Azərbaycan Tələbə Hərəkatının il dönümü münasibəti ilə bildirişlər paylanıb
İran rejiminin proksi qrupları hərəkətə keçib
İran dəstəkli Husi terrorçuların iki pilotsuz təyyarəsi vurulub
Ərdəbildə su böhranı - Sudan istifadədə qənaət etməyə çağırıldı
MAQATE rəhbərini İrana gətirən səbəb bəlli oldu!
Qubadlıda mina təmizləmə zamanı kəllə sümüyü tapılıb
Fındıqlı meşələrində "yaşıl soyqırım", minlərlə nadir ağac növü kəsilib
Xaməneinin müşaviri təhdid etdi: Nüvə doktrinamızı dəyişə bilərik
Qaşqay türkləri Azərbaycana dəstək verdi - Bu, bizə qarşı təhdiddir
Medvedev: Ukraynaya qoşun göndərilsə, Vaşinqton, London və Parisə nüvə zərbəsi endiriləcək
Hicab bayrağımızdır- Polis komandanı
Qrossi Teharan gəlib
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümüdür
Həmasın təklif etdiyi, İsrailin isə rədd etdiyi təklifdə nə yazılıb?
Güney Azərbaycan Tələbə Günüdür
Putinin sözçüsü Fransanın Ukraynaya qoşun göndərməsi barədə məlumatı şərh edib
İran rejiminin proksi qrupları hərəkətə keçib
Paşinyan: Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh müqaviləsi noyabra qədər imzalana bilər
Konqres: Ukrayna müharibədə məğlub olarsa, ABŞ qoşunları göndərilə bilər
İsrail Rəfah bölgəsini evakuasiya etməyə çağırdı
Zahidanda silahlı qarşıdurma- Ölən və yaralananlar var