GUNAZ.TV
GÜNEY AZƏRBAYCANIN AZADLIQ SƏSİ
İran “sarı keks” almaq niyyətindədir
İranda şagirdlər arasında siqaretdən istifadə kəskin artıb
Paşinyan ATƏT sədri ilə Azərbaycan-Ermənistan normallaşmasını müzakirə edib
Qərbi Azərbaycanda yer adları dəyişdirilir
Azərbaycannın Kirmana daşınan illik sərvətinin məbləği açıqlandı- 1 milyard 200 milyon dollar
İranın dəstəklədiyi Hizbullah İsrailə hücumlarını artırıb
“PKK İraqın Türkmən Cəbhəsinə bir hədədir” cəbhənin sədri
Təbrizdə məhbus fəallar dəstək aksiyası keçirilib
Mirzoyan: Azərbaycanla nəqliyyat əlaqələrinin bərpasında maraqlıyıq
İranlı deputat nüvə silahına malik olduqlarını iddia etdi
Azad edilmiş ərazilərdə daha 38 mina, 358 PHS aşkarlanıb
Yan Borq: Azərbaycan və Ermənistan arasında sülhə nail olmaq ATƏT üçün əsas prioritet olaraq qalır
Qoşaçaylı milli fəal dindirilib
“Durna Eco Kamp” hakimiyyət tərəfindən bağlanılıb
Urmuda irqçi şair Firdovsi ilə bağlı tədbir keçiriləcək
Lavrov: Qərb Ukraynada döyüş meydanında vuruşmaq istəyirsə, Moskva buna hazırdır
Başqa ölkəyə sığınmış idmançı qızıl medal qazanıb
İran həbsxanalarımnda daha 6 məhkum edam edilib
Müəllimlərin hüqquları üzrə aktivist barədə yeni iş açılıb
Şirazda bələdiyyə sədri öldürülüb
İrəvanda etiraz aksiyalarında 134 nəfər saxlanılıb
Təbrizdən ikinci dövr parlament seçkilərində qaliblərin adları açıqlandı
Dəmir dövrünə aid qəbir aşkarlanıb
Məlikanda iki xanım həbs edilib
Qırmızı dənizdə İrana bağlı qüvvələrin 4 PUA vurulub
Milli fəal Evin həbsxanasına qaytarılıb
Sünni lider bəluç müğənninin öldürülməsini qınayıb
Hərbi vəzifəlilərin təlim toplanışında növbəti tapşırıqlar icra edilir
Azərbaycan Prezidenti: Şuşanın tarixi simasının bərpası istiqamətində fəal işlər gedir
Rusiya Xarkov vilayətinin bir neçə yaşayış məntəqəsini ələ keçirib
"Yenə deyirəm ki, İran nüvə silahı istehsal etməyə yetərincə urana malikdir"- Rafel Qrossi
Din xadimi İranda sünnilərə qarşı repressiyaları pislədi
Azərbaycan və Ermənistan XİN başçıları danışıqları davam etdirməyə razılaşıblar
Ermənistanda kütləvi itaətsizlik aksiyaları başlayıb, İrəvanda 40-dan çox aksiyaçı saxlanılıb
KİV: Aİ Ukraynaya hərbi kontingent göndərməyi nəzərdə tutmur
DİN və ANAMA mina təhlükəsi ilə bağlı müraciət edib
Çinin şərqində 2 gəmi İran neftini limanda boşaldırlar
Ucanda tarixi qala məhv olmaq üzrədir
İranda öldürülən qadınlar barədə statistikası açıqlandı
Suya görə İranla Əfqanıstanın gərginliyi artır
Buşəhrdə hicaba görə iş yerləri bağlandı
Polşa-Belarus sərhədində fortifikasiya qurğuları quraşdırılır
Türkmən etniklərin tərkibini dəyişmə siyasəti davam etdirilir
Bu günün əsası 1989-cu ildə Naxçıvanda İran- Azərbaycan sərhədinin (o zamankı SSRİ – İran sərhədinin-red) dağıdılması ilə qoyulub.
Tarixə qısa ekskurs edək. 1988-ci ildə Azərbaycanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində erməni separatizmi baş qaldırmışdı. Türkmənçay sülhündən sonra Qarabağa köçürülmüş bir ovuc erməni Azərbaycana tabe olmurdu.
Tərslikdən Azərbaycanın da daxil olduğu Sovet İttifaqının rəhbərliyi də onları himayə edirdi.
Belə bir vaxtda Azərbaycanda demokratik düşüncəli ziyalıların rəhbərlik etdiyi xalq hərəkatı başlandı. Bakıda, Gəncədə, Sumqayıtda, Naxçıvanda və digər şəhərlərimizdə milli təşkilatlar yaranır, erməni separatizminə, Moskvanın laqeyd siyasətinə qarşı milli müqavimət hərəkatı başlanırdı.
Xalq hərəkatının qarşısında bir məqsəd var idi: Bölücü erməni hərəkatını durdurmaq, Qarabağda və sərhəd bölgələrində əliyalın Azərbaycan kəndlərini qorumaq. Xalq hərəkatının ilk illərində səslənən siyasi şüarlar arasında parçalanmış Azərbaycanın birləşməsi məsələsi də var idi.
İkiyə bölünmüş Azərbaycan xalqının birləşməsi ideyası 1828-ci ildən var idi. Güneydə xalq Bakı, Gəncə, Şuşa, Dərbənd həsrəti ilə yaşayır, quzeydə Təbriz, Urmu, Ərdəbil ayrılığına bayatılar qoşur, ağılar söyləyirdi.
Dərbənd aralı,
Könlüm yaralı
Sevirəm səni,
Dağlar maralı
və yaxud:
Arazı ayırdılar,
Su ilə doyurdular
Mən səndən ayrılmazdım,
Zülm ilə ayırdılar.
Bu cür ağız ədəbiyyatı nümunələri Azərbaycan xalqının ayrılıq nisgilini və birləşmək arzusunu ifadə edirdi.
Hələ ötən əsrin 70-ci illərindən yaranan gizli təşkilatların əsas məramlarından biri Azərbaycanın birləşməsi idi. Xalq hərəkatı dönəmində bu istək daha da gücləndi.
Xalq hərəkatının fəallarından biri olmuş Bünyamin Qəmbərli Günaz.TV-yə bildirib ki, sərhəd dirəklərinin və məftillərinin sökülməsi ideyası 1989-cu ilin noyabrında meydana gəlib.
“Naxçıvanda bütün mitinqlərdə Güneylə bağlı fikirlər səslənirdi. Sovet zamanında çəkilmiş Naxçıvan-İran sərhədində arxa tərəfdə əkinə yararlı böyük sahələr, Culfa şəhərində məzarlıq, Gülüstan məqbərəsi qalmışdı. 1989-cu ilin noyabrında bu məsələlərə daha kəskin qoyuldu ki, o torpaqlar əhalinin istifadəsinə verilsin.
Artıq bu durum ekoloji fəlakətə aparır. Camaat öz ölüsünü dəfn edə bilmir, otlaq sahələri çatmır. Bu proseslər 1989-cu ildə Xalq Cəbhəsi Naxçıvan vilayət təşkilatının məclisinə gündəmə gəldi. Qərara alındı ki, bu tələblərlə bağlı aksiyalar keçirilsin, dekabrın 4-də Güneydən görünən təpələrdə tonqallar qalansın”.
Həmin gün təxminən 15 yerdə tonqallar qalanır. Bu, ilk aksiya idi və uğurlu keçir. O zaman Sovet sərhədinə yaxınlaşmaq çox çətin olsa da, xalqın birliyi bu məsələni asanlaşdırır.
B.Qəmbərli deyib ki, ikinci aksiya dekabrın 12-də keçirilir.
21 Azər Hərəkatı ilə əlaqədar olan bu aksiyada insanlar əl-ələ tutaraq 60-80 kilometr uzunluğunda düzülür. Aksiyada “Yadlar bizi qırınca, türklər, haydı qılınca”, “Azərbaycan bir olsun, istəməyən kor olsun” tipli milli şüarlar səslənir.
Üçüncü aksiyada artıq milli fəallar sərhədə tam yaxınlaşır.
“Naxçıvanda iqlim çox sərtdir. Soyuq adamın iliyinə işləyirdi. Lakin insanlar oradan çəkilmirdir. Nehrəmdə biz dekabrın 17-də çadır quruldu. 20 gün çadırda qaldıq. Güneyli soydaşlarımızla təmasda idik. Onlar da bizimlə həmrəy olduğunu bildirirdilər”-deyə, hərəkat fəalı bildirib.
B.Qəmbərli deyib ki, sərhədlərin sökülməsi prosesinin dekabrın 31-ə salınması AXC sədri Əbülfəz Elçibəyin qərarı ilə baş tutub: “Dekabrın 31-də biz elliklə, təxminən 100 min nəfər sərhəd sökülməsində iştirak etdi. Nehrəmdə 20-30 min adam var idi. 10 nəfərlik qruplara bölünmüşdü.
Hər qrupun özü rəhbəri var idi. Təxribatların qarşısını almaq üçün belə etmişdik”.
Beləliklə dekabrın 31-də Naxçıvanda İranla arada olan sərhəd dirəkləri sökülməyə başlayır. B.Qəmbərli deyir ki, ilk günlər sərhədçilər müdaxilə etməyə çalışsalar da, insanların çox oldğu üçün geri çəkilib və vəziyyətlə barışıblar.
Yarım saat ərzində kilometrlərlə sərhəd dağıdılır. B.Qəmbərli deyir ki, həmin gün sərhəd dirəkləri dağıdıldıqdan sonra soyuq havada onlarla insan sevincindən özünü Araz çayına atır.
“İçində o ruh olmayanlar bunu anlaya bilməz”-deyə, hərəkat fəalı bildirir.
Sonralar Azərbaycanın rəsmi qurumlarının qərarı ilə 31 dekabr təqvimə bayram kimi daxil edilir.
1991-ci ilin 16 dekabrında Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi dekabrın 31-ni Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü elan edir.
Dekabrın 25-də isə Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin Milli Şurası dekabrın 31-nin Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü elan olunması barədə qanun qəbul edir.
Həmrəylik günü milli birlik, Azərbaycana məhəbbət, milli-mənəvi dəyərlərimizə hörmət, Vətənə bağlılıq hisslərini özündə təcəssüm etdirir.
Sərhəd hərəkatından başlanan milli birliyimiz 2020-ci ilin 44 günlük Vətən savaşında daha parlaq şəkildə özünü göstərdi. Birləşib dəmir yumruğa dönən Azərbaycan xalqı Azərbaycan xalqı 30 illik Qarabağ, Şuşa həsrətinə son qoydu.
Gün gələcək millətimizin qırılmaz əzmi, polad iradəsi güneyli-quzeyli vətənin birliyi arzusunu reallığa çevirəcək.
Milli Həmrəylik günümüz mübarək olsun, əziz soydaşlarımız!
Ayxan
Qərbi Azərbaycanda yer adları dəyişdirilir
Azərbaycannın Kirmana daşınan illik sərvətinin məbləği açıqlandı- 1 milyard 200 milyon dollar
İranın dəstəklədiyi Hizbullah İsrailə hücumlarını artırıb
Təbrizdə məhbus fəallar dəstək aksiyası keçirilib
İranlı deputat nüvə silahına malik olduqlarını iddia etdi
“Durna Eco Kamp” hakimiyyət tərəfindən bağlanılıb
Lavrov: Qərb Ukraynada döyüş meydanında vuruşmaq istəyirsə, Moskva buna hazırdır
Müəllimlərin hüqquları üzrə aktivist barədə yeni iş açılıb
Dəmir dövrünə aid qəbir aşkarlanıb
Azərbaycan və Ermənistan XİN başçıları danışıqları davam etdirməyə razılaşıblar
Suya görə İranla Əfqanıstanın gərginliyi artır
Türkmən etniklərin tərkibini dəyişmə siyasəti davam etdirilir
Urmu gölünün durumunu əks etdirən son peyk fotosu yayıldı
Tanınmış rejissor məhbus sənətçinin əsərləri yaydı
Hər 6 saatdan bir İranda 1 məhbus edam edilir
Mirzoyan: Almatı görüşü Azərbaycanla sülh müqaviləsinin razılaşdırılmasına yönəlib
İsfahanda iki hökumət məmuru öldürüldü
Netanyahu HƏMAS-ı bitirməyə AND İÇİB!
İranda parlament seçkilərinin ikinci turu keçirilir
Təbrizdə Azərbaycan dilində tamaşa icra olunacaq
Ərdəbildə su böhranı - Sudan istifadədə qənaət etməyə çağırıldı
Xaməneinin müşaviri təhdid etdi: Nüvə doktrinamızı dəyişə bilərik
Qaşqay türkləri Azərbaycana dəstək verdi - Bu, bizə qarşı təhdiddir
Hicab bayrağımızdır- Polis komandanı
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümüdür
Həmasın təklif etdiyi, İsrailin isə rədd etdiyi təklifdə nə yazılıb?
Güney Azərbaycan Tələbə Günüdür
İran rejiminin proksi qrupları hərəkətə keçib
Paşinyan: Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh müqaviləsi noyabra qədər imzalana bilər
İran dəstəkli Husi terrorçuların iki pilotsuz təyyarəsi vurulub
Təbrizdə Azərbaycan dilində tamaşa icra olunacaq
Güney Azərbaycan Tələbə Hərəkatının il dönümü münasibəti ilə bildirişlər paylanıb
Peskov: Erməni tərəfinin xahişi ilə Rusiya sərhədçiləri Ermənistan-Türkiyə, Ermənistan-İran sərhədində qalacaq
Hər 6 saatdan bir İranda 1 məhbus edam edilir
Muğanda tarixi qala məhv olmaq üzrədir
İsfahanda iki hökumət məmuru öldürüldü
Israilin Rəfah keçid məntəqəsini ələ keçirməsi nə anlama gəlir?
Beynəlxalq Əfv Təşkilatı məcburi hicabla bağlı İrana çağırış etdi