Urmu Gölünün acı aqibəti

SON XƏBƏRLƏR

Urmu Gölünün acı aqibəti

2021.10.20, 07:36

Gunaz.tv

Urmu Gölünün acı aqibəti

GünAzTv: Urmiyə (Urmu) gölünün ekoloji durumundan dolayı bu su hövzəsinin yaxınlığında etiraz aksiyası keçirilib. Güney Azərbaycan futbolsevərlərinin qüruru - Təbrizin "Traktorquraşdırma" klubu oyunçuları da daxil olmaqla, aksiyaçılar "Urmiyə gölünün qurudulması cinayətdir!" kimi şüarlar səsləndiriblər.Xəbərlərə görə, gölə axan 20-yə yaxın çayın qarşısı alınaraq, bənd salınıb. Gölün quruması isə bütün Güney Azərbaycan üçün fəsadlar yaradacağı şəksizdir. Odur ki, adamların narahatlığını anlamaq olar.Rəsmilər məsələyə aydınlıq gətirməkdənsə, polis hər zaman olduğu kimi, zorakılığa əl atıb, aksiyaçıların bir çoxu həbs olunub. Baş verənlərə dair fotoşəkillər və görüntülər informasiya vasitələrində yayılmışdır.Sirr deyil ki, Qərbi Azərbaycan əyaləti (mərkəzi şəhəri - Urmiya) tək siyasi deyil, həm də ekoloji və iqtisadi problemlər içində üzür. Bu əyaləti kürdlər "Böyük Kürdüstan"ın əsas ərazilərindən sayır, Tehran hakimiyyətinin bəzi təmsilçiləri də çıxışlarında onları dəstəkləyirlər. Bir yandan da Urmiya qurumağa məhkum edilib...Urmiya gölünün taleyini yaşayan ŞorabilDərd gələndə batmanla gəlir. Üstündə gəzdikləri vətən torpaqlarına yiyə ola bilmədiklərindən, doğma təbiətlərini də qoruya bilmirlər. Azərbaycan türkü buna cəhd etdikdə hakimiyyətin odlu silahı ilə üz-üzə qalır. Baxmayaraq ki, bütün dünyada ətraf mühiti qoruyanların addımları bir qayda olaraq təqdir olunur. İran isə başqadır. Burada ölkə vətəndaşlarının hər bir etirazında "sionizm barmağı" görürlər.Urmiya gölünün taleyini Ərdəbil yaxınlığındakı Şorabil gölü də yaşamaqdadır. Mühacir hüquqçu Baybək Təbrizlinin təsvirinə görə, Şorabil qışın ən soyuq çağlarında belə buz bağlamır, çünki suyu adından göründüyü kimi şordur. Belə su isə donmaz. Amma işə bax ki, bundan belə bu göl daha buz bağlayacaq, çünki müdaxilə nəticəsində gölün suyu şirinləşməkdədir.Baybək yazır ki, Şorabil gölü dünyanın tanınmış şor göllərindəndir.

REKLAM

Bu göl Azərbaycanın Urmiya gölü kimi artemiyanın yaşadığı suya sahibdir. Bu heyvanlar yalnız şor sularda yaşayır, eyni zamanda köçəri quşlar üçün yem sayılır. Amma indi bu gölün də suyunun tərkibi dəyişdirilir, hakimiyyətə yaxın işbazlar bu su hövzəsində balıq yetişdirməyə başlayıblar. B.Təbrizlinin məlumatına görə, illər uzunudur bu gölün təbiiliyini dəyişmək üçün çeşidli fəaliyyətlər göstərilib.Savalan dağından axan Balıqlı çayının şirin suyunu kanal çəkərək, Şorabilə axıdırlar. Azərbaycan ziyalılarının, yerli əhalinin çoxsaylı etirazına məhəl qoymayan işbazlar niyyətlərindən əl çəkənə oxşamırlar. Ərdəbilin 40 dərəcə şaxtasında buz bağlamayan bu duzlu gölün üstündə indi -15 dərəcədə belə xizək və konki sürmək mümkündür.Artemiyalar yoxa çıxıb. Şorabil ətrafındakı müalicəvi palçıq da tapılmır. Artemiya yemək üçün gölə gələn köçəri quşlar artıq buralardan uçmurlar. Azərbaycanın təbiətində qəribəliyi və zənginliyi ilə seçilən Şorabil xəritədən silinməkdədir.Urmiya gölünün aqibətiAzərbaycan təbiətinin gözəllik simvolu - Urmiya gölü məhv olmaq təhlükəsi ilə üz-üzədir. Dünyanın bu ikinci ən duzlu gölünün səviyyəsi son 15 ildə 6 metr aşağı düşüb. Bu isə bölgənin ekosisteminə ciddi zərbə vuraraq, gölün ətrafının və adaların təbiətinə fəsadlar törədir. Bundan başqa, Urmiya gölündəki yeganə dəniz canlısı - artemiya da məhv olmaq üzrədir.Mütəxəssislərin fikrincə, vaxtında tədbir görülməzsə, o zaman yaxın gələcəkdə bu su hövzəsindən əsər-əlamət qalmayacaq. "lent.az"ın xəbərinə görə, belə bir şəraitdə isə bütöv bir bölgə bütünlükdə səhraya çevriləcək. Bu həm də gölün ətrafında yüzlərcə kənd, qəsəbə və şəhərlərin əhalisi üçün fəlakət deməkdir. Hazırda gölün 150 hektarı səhraya çevrilib. Bunun nəticəsində ətraf kəndlərin torpaqları şoranlaşaraq yararsız hala düşüb.Aral da quruyurBir gölün quruması tək ona sahib olan ölkə üçün deyil, qonşular üçün də fəsadlar törədir. Bu halda Urmiya gölünün quruması - Türkiyə və Azərbaycan Respublikası üçün də izsiz ötüşməyəcək. Bizim Naxçıvandan əl uzatsan, Urmiyaya çatar.Aral gölünün taleyini xatırladaq. Bu gün bütün Orta Asiya üçün fəlakət mənbəyidir. Xatırlayırıqsa, 1980-ci illərdə Aral gölünün quruyacağı ilə bağlı çeşidli xəbərlər yayılırdı. O zaman keçmiş SSRİ-dəki bütün məsələlərə Moskva nəzarət etdiyindən bu su hövzəsinin qurumasına Kreml barmaqarası yanaşdı. Çünki ona pambıq planlarının doldurulması lazım idi. Kremlin yerlərdəki təmsilçiləri, respublikalardakı mərkəzi komitələrin birinci katibləri isə qarşılarına qoyulan planı doldurmaqdan ötrü saxtarkarlıqdan və təbiəti korlamaqdan əl çəkmirdilər. Axı Kremldən "bayraq" almaq lazım idi.Sovet İttifaqı dağılan ərəfədə bu göl az qala tamam qurudu. İndi onun əzabını bütün Orta Asiya türklüyü çəkir. S.Sədrəddin